Kamer: gebruik antisemitisme-definitie van IHRA

Mick (Philosocles)

De Tweede Kamer heeft de regering dinsdag opgeroepen een omstreden definitie van antisemitisme te gaan hanteren. Regeringspartijen VVD, CDA en CU steunden hiertoe een motie van de SGP. Ook PVV, 50Plus en FvD stemden voor. Op de definitie van de International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA) is kritiek, omdat deze geen duidelijk onderscheid zou maken tussen antisemitisme en kritiek op de Israëlische regering.

De SGP vindt dat er vanwege toenemend antisemitisme een eenduidige internationale definitie nodig is. Het Europees Parlement riep lidstaten vorig jaar op de IHRA-defintie over te nemen.

D66, SP, PvdA, Partij voor de Dieren, GroenLinks en Denk stemden tegen de motie. Ook de organisatie Een Ander Joods Geluid wijst de definitie af, evenals een groep Israëlische hoogleraren, aldus de NOS.

De zogeheten werkdefinitie van de IHRA luidt als volgt: "Antisemitisme is een bepaalde perceptie van Joden, die kan worden uitgedrukt als haat tegen Joden. Retorische en fysieke manifestaties van antisemitisme zijn gericht tegen Joodse of niet-Joodse individuen en/of hun eigendom, jegens instellingen van de Joodse gemeenschap en religieuze voorzieningen."

Voorbeelden
De kritiek betreft vermoedelijk de voorbeelden die de IHRA bij deze definitie heeft gevoegd. De Britse Labourpartij weigerde lange tijd om bepaalde voorbeelden hiervan te aanvaarden, en dat leidde de afgelopen periode tot flinke ruzies en beschuldigingen dat de partij antisemitisch zou zijn. Na forse druk ging de partij onlangs toch overstag.

Mogelijk hebben de Nederlandse tegenstemmers moeite met één of meer van dezelfde voorbeelden als die waarvan ze bij Labour tegen de borst stuitten. Deze zijn:

  • Joodse burgers ervan beschuldigen dat ze loyaler zijn aan Israël, of aan vermeende prioriteiten van joden overal ter wereld, dan aan de belangen van hun eigen landen
  • Joodse mensen het recht op zelfbeschikking ontzeggen, bijvoorbeeld door te beweren dat het bestaan van Israël op racistische gronden is gestoeld
  • Er een dubbele moraal op nahouden, door van Israël gedrag te vereisen dat niet wordt verwacht of geëist van andere democratische landen
  • Vergelijkingen maken tussen hedendaags Israëlisch beleid en dat van de nazi's

'Verwerpelijk'
Volgens D66-woordvoerder Sjoerd Sjoerdsma is "alles wat in de buurt komt van antisemitisme verwerpelijk". "Maar het kan niet zo zijn dat kritiek op het beleid van de regering in Israël ook wordt geschaard onder antisemitisme", voegt hij eraan toe.

SGP-leider Kees van der Staaij stelt echter dat in algemene kritiek op Israëlisch regeringsbeleid gemakkelijk joodse stereotypen doorklinken. "Dus kritiek op de Israëlische regering kan wel degelijk antisemitisch zijn", aldus Van der Staaij.

De Labourpartij nam bovenstaande voorbeelden uiteindelijk over na toevoeging van een verklaring dat deze op geen enkele manier de vrijheid van meningsuiting over Israël of de rechten van de Palestijnen zouden mogen beknotten.