Noord-Ieren dreigen Brexitdeal weg te stemmen

Mick (Philosocles)

De Noord-Ierse partij DUP dreigt iedere Brexitdeal te torpederen waarmee er een douanegrens in de Ierse Zee komt. Maar controles tussen Noord-Ierland en het Britse vasteland lijken onontkoombaar om aan het Goede Vrijdag-vredesakkoord te voldoen, dat vereist dat de grens met de Ierse Republiek open blijft. De regering van premier Theresa May is van de DUP afhankelijk voor haar meerderheid in het parlement, nadat ze die vorig jaar vergokte.

DUP-leider Arlene Foster zegt volgens The Journal dat haar partij iedere deal verwerpt waarbij Groot-Brittannië de douane-unie verlaat, maar Noord-Ierland zich naar EU-handelsregels moet blijven schikken.

Het Goede Vrijdagakkoord werd in 1998 gesloten na decennialang sektarisch geweld tussen pro-Britse unionisten en pro-Ierse republikeinen. Fosters unionistische partij stemde destijds tegen dat vredesakkoord. Ze vindt dat het nu moet worden opengebroken, om te verzekeren dat Noord-Ierland de EU op dezelfde manier verlaat als de rest van het Verenigd Koninkrijk.

Maar Dublin voelt hier niets voor. Ondertussen bestaat de vrees dat het geweld weer oplaait indien er grenscontroles komen tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek.

Vrijhandelsdeal
Alle partijen zeggen echter dat ze die grens open willen houden. Theresa May wil dit bereiken door het hele Verenigd Koninkrijk de EU-handelsregels vrij vergaand te laten volgen. De rebellen in haar eigen partij willen daar echter niets van weten, en eisen dat de grens via een vrijhandelsdeal openblijft. Maar dat vindt Dublin weer onacceptabel, omdat het Goede Vrijdagakkoord daarmee wordt gereduceerd tot handelswaar voor zo'n handelsovereenkomst.

De hakken staan dus stevig in het zand, waarmee een Brexit zonder deal steeds waarschijnlijker wordt. Maar daarmee zouden de Britten automatisch volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie gaan handelen, en daaruit volgt een harde grens tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek.

Over twee weken komen de regeringsleiders van de Europese Unie in Brussel bijeen over de Brexitonderhandelingen spreken. Dan moet wordt besloten of er in november nog een speciale top komt. President van de Europese Raad Donald Tusk vindt dat alleen zinnig indien er voldoende vooruitgang is geboekt.