Mogelijke oorzaak wereldwijde bijensterfte ontdekt

In het afgelopen decenium is er een enorme wereldwijde daling in het aantal honingbijen gesignaleerd. Vooral in het jaar 2016 en 2017 was de daling enorm, Amerikaanse imkers zagen een daling van dertig procent in hun honingproductie. Een groep wetenschappers denkt nu een grote factor, verantwoordelijk voor de bijensterfte, gevonden te hebben: onkruidbestrijdingsmiddelen.

Het veel voorkomende bestanddeel glyfosaat in deze bestrijdingsmiddelen wordt als grote boosdoener gezien. Dit middel blokkeert een essentiële stofwisselingsroute die normaal gesproken alleen bij planten en niet bij dieren voorkomt. Het patent op dit spul, in de jaren '70 op de markt gebracht door het Amerikaanse bedrijf Monsanto, verliep in het jaar 2000 en sindsdien is het consumentengebruik van glyfosfaat flink gestegen.

Erick Motta die op dit onderzoek hoopt te promoveren vertelt dat algemeen wordt aangenomen dat dit middel onschadelijk is voor bijen. "Ons onderzoek toont het tegenovergestelde aan", aldus de jonge promovendus.

De stofwisselingsroute die glyfosaat blokkeert komt namelijk ook voor bij bepaalde bacteriën. Deze gaan dus na behandeling met onkruidbestrijdingsmiddelen die glyfosaat bevatten óók dood. Motta en zijn team lieten in de publicatie zien dat bijen die behandeld werden met glyfosaat al na drie dagen geen bacteriën meer in hun spijsverteringssysteem hadden.

De bijen zonder bacteriën waren daarnaast extreem gevoelig voor infecties met de bekende bijenziekte veroorzaakt door de bacterie Serratia marcescens, terwijl bijen mét een gezond en intact spijsverteringsstelsel voldoende weerstand had om een infectie af te weren.

Dr. Nancy Moran, co-auteur van het artikel, vertelt dat studies bij mensen, bijen en andere dieren laten zien dat de darmbacteriën enorm belangrijk zijn om je tegen ziektes te beschermen. "Zodra je de normale goede bacteriën uit darmen verwijdert, maakt dat je enorm gevoeling voor een invasie van ziektemakende bacteriën die dan direct de overhand kunnen nemen."

In het artikel, gepubliceerd in het gerenommeerd tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences, adviseren de wetenschappers dat er striktere richtliijnen voor het gebruik van glyfosaat dienen te worden vastgesteld.

Het bedrijf Monsanto, in juni overgenomen door de Duitse farmareus Bayer en sindsdien opererend onder de naam Bayer, werd in augustus trouwens veroordeeld tot het betalen van het duizelingwekkende bedrag van 289 miljoen dollar aan een conciërge die stelde kanker te hebben gekregen na het gebruik van het onkruidbestrijdingsmiddel 'Roundup' dat het bestanddeel glyfosaat bevat. In de archieven van Monsanto werden interne documenten gevonden die bewezen dat het bedrijf wist dat het betreffende bestanddeel kankerverwekkend kon zijn.

Wie weet wat voor andere 'interne documenten' er op dit moment op het voormalige hoofdkantoor van Monsanto door de papierversnipperaar gaan.