Nieuwe subsidie voor monumenten

Het kabinet investeert de komende jaren 325 miljoen euro extra in erfgoed. De ministerraad heeft ingestemd met het voorstel van minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap om de komende jaren meer geld uit te trekken voor de restauratie en verduurzaming van (grote) monumenten, voor de bescherming van archeologische vindplaatsen en voor het verbeteren van de toegankelijkheid van erfgoed.

Minister Van Engelshoven: ‘Het erfgoed in Nederland staat er goed bij. Historische gebouwen zijn opgeknapt en molens zijn gerestaureerd. Duizenden vrijwilligers zijn betrokken. Nu is het tijd om een volgende stap te zetten door gebouwen nieuw leven te geven, monumenten te verduurzamen en de toegankelijkheid van historische plekken te vergroten. Door deze extra investeringen kunnen we onze monumenten doorgeven aan toekomstige generaties.’

Nieuwe subsidie
De fiscale aftrek voor onderhoud aan rijksmonumentenpanden wordt per 1 januari 2019 omgezet in een subsidieregeling. Daardoor blijft structureel 57 euro miljoen voor monumentaal onderhoud beschikbaar. Het budget voor onderhoud van particuliere monumentenpanden wordt hiermee effectiever en doelmatiger ingezet.

Alle huidige en toekomstige particuliere eigenaren kunnen een beroep doen op de subsidieregeling voor de instandhouding van hun rijksmonumentale woningen. Eigenaren krijgen door de regeling compensatie van de meerkosten die gemaakt worden voor het behoud van de monumentale waarden. Dat houdt in dat eigenaren in de regeling maximaal 35% subsidie krijgen voor gemaakte kosten. Ook gaat er beter toegezien worden of het onderhoud op een juiste manier wordt uitgevoerd, door een kwalitatieve toetsing.

Daarnaast kunnen eigenaren van bijvoorbeeld kerken, watertorens, kastelen en buitenplaatsen meer subsidie voor hun onderhoud krijgen via de subsidieregeling instandhouding monumenten. Eigenaren kunnen via de regeling een subsidie voor 60% van de kosten krijgen, dat is nu 50%. Ook wordt het budget voor groene monumenten verdubbeld naar 10 miljoen euro.

Instandhouding van monumenten
Komende jaren wordt extra geïnvesteerd in de instandhouding van monumenten. In de periode 2018 – 2021 is in totaal 95 miljoen euro beschikbaar voor de restauratie, herbestemming en verduurzaming van (grote) monumenten. In 2018 komt al 34 miljoen euro vrij waar onder andere de Grote Kerk in Naarden en de Domkerk in Utrecht van profiteren.

Toegankelijkheid monumenten
Ook wordt geïnvesteerd in het zichtbaar en toegankelijk maken van historische plaatsen die het verhaal van onze geschiedenis vertellen. Het kabinet trekt geld uit om de fysieke en digitale zichtbaarheid en toegankelijkheid van historische plekken te vergroten.

Van Engelshoven: ‘In een tijd waarin tegenstellingen lijken toe te nemen, is de verbindende kracht van erfgoed een niet te onderschatten waarde. Daarom vind ik het van belang dat zo veel mogelijk mensen, van jongs af aan, het erfgoed beleven en hierbij betrokken zijn.’

Voor het behoud en beleving van erfgoed zijn vrijwilligers onmisbaar. Door hun inzet, passie en kennis dragen ze zorg voor de instandhouding en toegankelijkheid van erfgoed. Er is geld beschikbaar voor erfgoedorganisaties om lokaal vrijwilligers te ondersteunen en om de deskundigheid van vrijwilligers te bevorderen. Ook wordt een jaarlijkse prijs voor het beste vrijwilligersteam in het leven geroepen.

Archeologie
In de periode 2018-2021 is er ruim 31 miljoen euro beschikbaar voor de instandhouding van en onderzoek naar archeologische monumenten. Zo is er meer budget voor maritieme archeologie, zodat er betere monitoring en bescherming van vindplaatsen komt. Ook is er extra geld beschikbaar voor het beheer van Nederlandse scheepswrakken in het buitenland.

Kerken
Het kabinet heeft speciale aandacht voor monumentale kerken, ook als die leeg komen te staan. Belangrijk is dat gemeentes een visie ontwikkelen op de toekomst van kerkgebouwen. Komende jaren wordt circa 13 miljoen euro uitgetrokken om gemeentes te ondersteunen om samen met onder andere kerkgenootschappen, omwonenden en deskundigen te kiezen welke kerken hun functie voor de eredienst behouden en welke kerken een andere functie krijgen.

Vakmanschap
Kennis en kunde van erfgoed zijn onontbeerlijk. Daarom is er 3,8 miljoen euro beschikbaar voor opleidingen en vakmanschap. Voor de instandhouding van erfgoed is kennis en kunde namelijk essentieel. Van Engelshoven: ‘Het is belangrijk dat jonge mensen die gedreven zijn om ons erfgoed te behouden een goede opleiding krijgen en nieuwe creatieve oplossingen zoeken.’