Katten minstens zo slim als honden

“Ons onderzoek laat zien dat katten wellicht over een zelfbewustzijn beschikken”, aldus Saho Takagi. Een uitspraak waar vrijwel elke kattenliefhebber niet direct van z'n stoel zal vallen. Saho werkt bij de universiteit van Kyoto. De Japanner vermoedt dat katten net zo slim zijn als hun harige, lawaaiige en kwijlende concurrent; de hond.

Het experiment is eenvoudig doch doeltreffend. Een van de weinige dingen die de aaibare moordmachines enigszins kan aansporen tot een activiteit waarbij je je ogen doorgaans open voor doet, is de belofte van eten. In een ruimte waarin vier gevulde voederbakken staan, heeft men 49 huiskatten losgelaten. Hoe de Japanners het voor elkaar hebben gekregen weet niemand, mogelijk lopen er wat wetenschappers rond met flink wat krassen op hun armen, maar in ieder geval mochten de pluizige huismeesters slechts uit twee van de vier bakken eten happen.

Na een kwartier werden dezelfde individuen opnieuw diezelfde ruimte in gedirigeerd, maar nu hadden de Japanse sadisten geen eten in de bakken gedaan. Tijd voor een kat om zelf maar op onderzoek uit te gaan. Het viel de goed oplettende wetenschappers op dat de katten duidelijk meer aandacht hadden voor de bakken waaruit ze eerder wél eten uit hadden gesmikkeld.

Verdere testen lieten zien dat katten uitstekend in staat waren om onze (menselijke) gezichtsuitdrukkingen, emoties en bewegingen te 'lezen', Minstens zo goed als honden dat doen. Vaak weten ze aan je hele houding al af te lezen dat je binnen afzienbare tijd zal opstaan, om naar het kastje te lopen waar de kattensnoepjes in liggen, om maar een willekeurig voorbeeld te noemen.

De studie werd in 2012 al gedaan met honden, met een vergelijkbaar resultaat. Volgens meneer Takagi impliceert dit dat katten blijkbaar beschikken over een goed ontwikkeld episodisch geheugen. De lijdende voorwerpjes waren immers duidelijk bezig met het 'wat' en 'waar' tijdens het experiment, Het is echter volgens de onderzoekers niet helemaal duidelijk of katten ervaringen uit het verleden op dezelfde manier beleven zoals mensen dat doen.

Een enthousiaste hoogleraar van Yale University heeft al laten weten dat dit onderzoek deuren opent naar de mogelijkheid eens te bestuderen hoe lang onze favoriete bankliggers iets kunnen onthouden en of ze een bepaalde meerwaarde toekennen aan leuke herinneringen. Mits de te onderzoeken objecten een beetje meewerken natuurlijk. Misschien zijn ze wel te intelligent om zich al te zeer in de kaarten te laten kijken.