Congres cruciaal voor nieuwe president
Alle ogen in de Verenigde Staten - en in de rest van de wereld - zijn gericht op de strijd om het Witte Huis, maar het presidentschap is niet de enige prijs die dinsdag wordt vergeven. De Amerikaanse bevolking stemt ook voor het Huis van Afgevaardigden en de Senaat, en vooral de samenstelling van dat laatste orgaan zal cruciaal zijn, wie er ook president wordt.
Het Huis van Afgevaardigden en de Senaat zijn de twee kamers van het Amerikaanse parlement. De Republikeinen hebben momenteel in beide de meerderheid in handen. Het Huis telt 435 zetels, die elke twee jaar op het stembiljet staan. Senatoren hebben iets meer baanzekerheid. Elke staat heeft er twee en zij worden voor zes jaar gekozen. Een ander belangrijk verschil is dat niet alle Senaatszetels tegelijk worden vergeven. Elke twee jaar wordt een derde van de Senaat opnieuw gekozen.
De Senaat moet goedkeuring verlenen aan benoemingen van de president, niet alleen voor het kabinet maar ook voor federale rechtbanken en het Hooggerechtshof. En vooral dat laatste is dit jaar van cruciaal belang.
Een van de negen rechters, de oerconservatieve Antonin Scalia, overleed dit jaar en de Republikeinen hebben elke poging van president Obama om een vervanger te benoemen getraineerd. En onder de acht overgebleven rechters zijn enkele de pensioenleeftijd al ruim gepasseerd. Het is aannemelijk dat de volgende president meerdere rechters zal kiezen en daarmee de ideologische kleur van het hof voor tientallen jaren zal bepalen. Over twistappels als het recht op abortus, het homohuwelijk en de invloed van geld in de politiek hakte het Hooggerechtshof in het verleden de knoop door.
De statistici van The New York Times schatten de kans op een Democratische meerderheid in de Senaat in op 53 procent. Andere bronnen komen zelfs tot 57 procent.
In het Huis zijn de Republikeinen van nature in het voordeel, omdat er meer kiesdistricten zijn met veel Republikeinse kiezers. De Republikeinen zijn momenteel in de meerderheid en hoewel die waarschijnlijk kleiner wordt is de kans op een meerderheid voor de Democraten hier vooral theoretisch van aard.
Congres cruciaal voor nieuwe president (Foto: ANP)
