Varkens als protest gebruiken is Brabantse cultuur

Uit protest tegen de komst van een asielzoekerscentrum werd woensdag een varken aan een boom gehangen op de plek waar het azc zou moeten komen. Oud-hoogleraar Gerard Rooijakkers zegt dat het een oud Brabants ritueel is om dieren te gebruiken als vorm van protest.

Rooijakkers keek niet vreemd op toen hij het nieuws hoorde. "Dit is voor een cultuurhistoricus echt interessant", liet hij weten.

"In Brabant, en met name in de Meierij, kennen we dit soort acties om protest tegen iets uit te spreken erg goed. In het verleden zijn er in Brabant honderden voorbeelden geweest."

"Vanuit de geschiedenis is het een ritueel waarin slachtafval en dode dieren, gebruikt werden om volksgericht het ongenoegen over iets of iemand te uiten. En dan werden er bijvoorbeeld dode dieren in bomen gehangen, precies wat we nu ook zien in Heesch. Dus kennelijk heeft men een oud ritueel repertoire uit de Brabantse volkscultuur na gedaan", vertelt de oud-hoogleraar Nederlandse Etnologie.

"Vroeger hingen ze er trouwens geen spandoeken bij, dan was de boodschap meteen duidelijk, maar nu heeft men dit gedaan zodat de achtergrond van de actie ook duidelijk is."

Rooijakkers zegt dat de actie niet per definitie tegen moslims is gericht, hij vindt het zelfs een beetje vreemd omdat die varkens voor moslims natuurlijk ook onreine dieren zijn. Ze hadden beter dieren kunnen ophangen die voor moslims wel waardevol zijn.

"Zie het als een sociale biologische taal, een taal waarbij je natuurlijke ingrediënten gebruikt om een hele dreigende intimiderende boodschap af te geven. En nog steeds na al die jaren heeft dat zijn effect", geeft Rooijakkers aan. "Dit soort rituelen kennen we natuurlijk ook uit de wereld van de misdaad. Daar is het verhaal, het dierenbloed dat hier vloeit, kan ook jouw bloed zijn."

"In het geval van Heesch denk ik niet dat deze zware boodschap erachter zit. Hier zie je heel duidelijk dat het volk in opstand komt. Het volk staat ook letterlijk benoemd op het spandoek. Het volk is hier tegen en dit is een klassiek Brabants ritueel. Wat je er ook van vindt. Deze manier van protesteren werkt, want er is genoeg oproer."