Nabestaanden MH17: Rutte moet aan de slag

Het lijkt erop dat nabestaanden de schijnbaar lakse houding van de Nederlandse regering zat zijn. In een brief aan Mark Rutte hebben zij duidelijk gemaakt dat hij wat meer moeite moet gaat doen om daadwerkelijk de onderste steen boven te krijgen, zoals hij meer dan een jaar geleden beloofd had.

Half juli 2014, een quote uit het nieuws van toen: 'Premier Mark Rutte „zal niet rusten” voordat de onderste steen rond de oorzaak van de vliegtuigramp boven is gebracht en eventuele daders voor het gerecht zijn gebracht.'. We zijn anderhalf jaar verder, zonder dat er een spoortje van gerechtigheid ook maar in het zicht is. Mark heeft waarschijnlijk wel een paar keer zijn rust gepakt.

De nabestaanden zijn daar lichtelijk verbolgen over. Ze begrijpen er niets van dat van zo'n beetje alle vliegtuigrampen van de afgelopen tien jaar (radar)beelden te vinden zijn, maar dat er niets beschikbaar is van de laffe aanslag op bijna 300 burgers in het wilde oosten van Europa.

Het vreet aan de achterblijvers. "Mensen weten niet hóe belangrijk het voor ons is om de waarheid te weten. Ik wil dat er meer moeite gedaan wordt. Het duurt maar en het duurt maar", aldus Silene Fredriksz, moeder van Bryce. Haar zoon en zijn vriendin overleefden de vlucht niet.

Samen met 17 anderen families heeft Silene een brief gestuurd aan ons staatshoofd. Ze hebben de wensen, of beter gezegd; eisen, dat Rutte de druk opvoert op Rusland, Oekraïne en Amerika om eindelijk een keertje met radar- en satellietbeelden over de brug te komen. Bij die eerste twee lijkt het grote smoezenboek te zijn opengetrokken: naar eigen zeggen had Oekraïne de radar uitstaan wegens periodiek onderhoud, terwijl Rusland de beelden gewist zou hebben.

"Daar geloven wij geen klap van", vertelt Silene. "Ik begrijp dat er economische en politieke belangen zijn, waardoor het lastig kan zijn de beelden vrij te geven. Maar die mogen niet opwegen tegen de 298 slachtoffers. Voor hen moet de waarheid boven water komen. Daar kan geen economisch belang tegenop.”

We hebben ernstig het gevoel dat premier Rutte en ministers Van der Steur en Koenders zaken laten liggen. Dat ze niet adequaat handelen”, zegt Thomas Schansman, de vader van de 18-jarige Quinn die eveneens het leven liet door het 'ongeluk'. Ook bij hem gaat het er niet in dat er geen beelden beschikbaar zijn. “Het is een pijnlijk punt. Van alle vliegtuigongevallen in de afgelopen tien jaar waren er beelden. Waarom van deze ramp niet?

Volgens de minster van Buitenlandse zaken van de VS, John Kerry, beschikken zij over beelden van de lancering van de raket, de baan en de inslag. Daar Quinn ook de Amerikaanse nationaliteit had, heeft Thomas hem gevraagd de beelden vrij te geven. “Die gegevens zijn niet alleen nodig voor de Onderzoeksraad voor de Veiligheid om hardere conclusies te trekken, ze zijn met name van belang voor een strafrechtelijk onderzoek.”

De families doen nu dus een beroep op Rutte om alsnog meer duidelijkheid te krijgen en het recht wellicht een kans te geven. Als het moet zelfs via de Verenigde Naties, of de Internationale luchtvaartorganisatie ICAO. "We willen van het kabinet Rutte dat het bereid is de onderste steen boven te krijgen. Iets anders pikken we niet. Die gegevens horen er te zijn."

Update 21.35 uur:
Alsof de duivel ermee speelt: er zijn opeens radarbeelden opgedoken. Een anonieme afzender heeft drie mailtjes gestuurd naar stichting Vliegramp MH17, waarop stilstaande radarbeelden te zien zijn.

Een deskundige (blijkbaar ook anoniem) heeft bevestigd dat de beelden authentiek zijn. De gegevens zullen worden overgedragen aan het OM, zodat de regering eindelijk geen excuus meer lijkt te hebben om daadwerkelijk achter de schuldigen aan te gaan.