'We moeten de jongen opeten'

We moeten de jongen opeten en niet de volwassen dieren. Dat is de strekking van een onderzoek naar de rol van de mens als zogenaamd 'super-roofdier' van de Canadese University of Victoria waarover de BBC schrijft. De studie van gegevens over de hele wereld karakteriseert de menselijke jacht als roekeloos, en dat is met name te wijten aan onze focus op volwassen prooi.

Andere dieren richten zich hoofdzakelijk op de jongere exemplaren van een soort waarop wordt gejaagd. Dat hangt ermee samen dat jagen doorgaans een nogal gevaarlijke bezigheid is, en de kwetsbaarheid van de jongeren is dan dus een voordeel. Door technische snufjes zoals geweren en vangnetten heeft de mens echter een extra voordeel: hij kan vrij makkelijk heelhuids uit de jacht komen.

Maar ieder voordeel heeft nu eenmaal zijn nadeel. Om dat nadeel te verduidelijken gebruikt een van de auteurs, professor Tom Reimchen, een financiële analogie.

Volwassenen kun je volgens hem zien als het (reproductieve) kapitaal binnen een ecosysteem. Zoiets dus als op een bankrekening of in een pensioenfonds. Dit kapitaal maakt de mens op, terwijl er eigenlijk van de rente zou moeten worden geleefd: van de jongeren dus. Die worden door veel soorten immers in overvloed geproduceerd, waarbij rekening wordt gehouden met het gegeven dat een groot aantal van hen om uiteenlopende redenen de sigaar zullen zijn.

Knuffelfactor
Maar conservatiemethoden gaan er meestal vanuit dat we de kleintjes juist moeten ontzien. Het idee is dat die voor nageslacht in de volgende generatie zullen zorgen, maar wellicht speelt hier een soort misplaatste knuffelfactor een rol. Omdat het voor die kleintjes nog maar de vraag is of ze überhaupt deel gaan uitmaken van het 'reproductieve kapitaal', kunnen we veel beter juist hen oppeuzelen, stellen de wetenschappers.

Onder meer voor visnetten, die vanuit die conservatiegedachte vaak voor het doorlaten van kleine vangst zijn ontworpen, moet volgens de onderzoekers dus iets anders worden bedacht. Chris Carbone van de London Zoological Society blijft evenwel pessimistisch. Volgens hem zijn er zoveel 'menselijke roofdieren' op de wereld in vergelijking tot hun prooien, dat de voorgestelde aanpak uiteindelijk ook geen zoden aan de dijk zal zetten.

Petroleumstel
Petroleumstel (detail, CC: Emmamolen Nieuwkuijk)