Drs. P: goedgeluimd taalvirtuoos met sigaar

Hij maakte van lichte poëzie een serieus genre, vond nieuwe versvormen uit en schreef veel boeken. Maar de meeste bekendheid verkreeg Heinz Hermann Polzer, ofwel Drs. P, met zijn liederen. De Dodenrit (Troika hier, troika daar) en Heen en weer zijn klassiekers. Hij overleed zaterdag op 95-jarige leeftijd.

Taal was zijn grootste passie. Toen hij als jongen de boeken van Jules Verne te lezen kreeg, ontdekte hij hoeveel mogelijkheden het Nederlands biedt. "Ik beschouwde het Nederlands als een luisterrijk en onafzienbaar feestterrein."

De taalvirtuoos is nooit genaturaliseerd tot Nederlander. Sinds hij in Zwitserland (Thun) geboren was uit een Nederlandse moeder en een Oostenrijkse vader, had hij de Zwitserse nationaliteit. Op zijn derde jaar trok hij met zijn inmiddels gescheiden moeder naar Nederland. Heinz werd in het Nederlands opgevoed.

Oorlog
Tijdens de Duitse bezetting kwam het Zwitserse paspoort van pas. Polzer, student economie in Rotterdam, schreef een verhaaltje waarin de belhamels Dolf en Ben (Adolf Hitler en Benito Mussolini) een pak slaag van oom Sam (Amerika) kregen. Hij kreeg er vier maanden cel plus twee maanden verlenging omdat hij in de gevangenis een kaartspel had getekend waarin Dolf en Ben opnieuw figureerden: als jokers. Eenmaal vrij nam Polzer de wijk naar Zwitserland.

Na de oorlog trad hij op als pianist voor Amerikaanse militairen voor hij zijn studie hervatte. In de jaren vijftig werkte hij als reclameschrijver en woonde enkele jaren in Indonesië. De liedjes die hij in zijn vrije tijd schreef, haalden af en toe een grammofoonplaat.

Bekendheid bij het grote publiek kreeg Polzer dankzij Willem Duys, die hem in 1965 voor de televisie haalde. Zijn studentikoze liederen kenmerkten zich door originele rijmwoorden, plechtstatige taalgebruik en droge humor. Polzer schreef ook voor andere artiesten zoals Ivo de Wijs en Adèle Bloemendaal. In de jaren zeventig en jaren tachtig bereikte zijn roem een hoogtepunt. Halverwege de jaren negentig stopte hij met optreden.

Zuiver taalgebruik
Als drs. P zette hij zich in voor zorgvuldig taalgebruik. Hij ontwikkelde nieuwe versvormen zoals de ollekebolleke, de balladette en het triolet. Niet alleen op papier woog hij elk woord. Ook in gesprekken was hij uit op zuiver taalgebruik.

Zijn verschijning was een weerspiegeling van zijn taalgebruik: altijd goedgeluimd, sigaar en borreltje bij de hand. De immer in pak met das gestoken schrijver zat graag in het Pulitzerhotel, waar hij een eigen stoel had met de plaquette 'Zitplaats privé voor Drs. P'

Nog op zeer hoge leeftijd bleef hij voorlezen uit eigen werk. In 2012 zorgde hij voor paniek in de Kleine Komedie door tijdens de presentatie van zijn verzamelbox Drs. P Complé Compilé een vreugdesprongetje te maken waardoor hij viel. Polzer krabbelde ongedeerd overeind. In 2013 werd hij in een zorgcentrum opgenomen.

BN'ers
Verschillende bekende Nederlanders hebben het overlijden van zanger, dichter en tekstschrijver Drs. P betreurd op Twitter. Zo noemt Jochem Myjer het "een zwarte dag voor de kleinkunst." "Drs P is niet meer. Gelukkig laat hij een oeuvre na waar je 95 jaren over doet om alles te lezen", aldus de komiek. "Diepe buiging voor Drs.P!" twittert cabaretier Youp van 't Hek.

Ook dj Jeroen Kijk in de Vegte maakt een diepe buiging voor de overleden taalvirtuoos "en alle vlijmscherpe en vooral grappige teksten die hij maakte." Presentator Jeroen Pauw plaatste de video Het land is moe van Drs. P op het sociale medium en nieuwslezer Jan de Hoop schrijft dat hij Drs. P zal missen: "Slee te koop in de buurt van Omsk. Parcours niet zonder gevaar. 95 is mooi maar ik zal Drs.P missen!"

BN'ers treuren om dood Drs. P
BN'ers treuren om dood Drs. P (foto: ANP)