'Griekenland moet Rusland en China buiten EU houden'

De VS zou zich intensief bemoeien met het behoud van het Griekse lidmaatschap van de Eurozone en de Europese Unie. Een vertrek zou de deur naar Zuid-Europa en de Balkan immers openzetten voor met name Rusland en China. Die azen allebei op invloed in de regio. Dat stelde veiligheidsdeskundige Rob de Wijk donderdagavond in Nieuwsuur.

Deze geopolitieke component kan de pokerhouding van de Griekse regering verklaren tijdens het topoverleg over de schuldencrisis. De regering van premier Alexis Tsipras noemde het 'laatste bod' van Brussel namelijk 'moorddadig en neokoloniaal'. Het land heeft echter razendsnel enkele miljarden nodig omdat het anders binnen enkele dagen niet meer aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen.

"In dit voorstel staan de bekende maatregelen van de geldschieters: nieuwe bezuinigingen op pensioenen, nieuwe bezuinigingen op salarissen, en arbeidswetten die je kan vergelijken met wetten uit landen beneden de Sahara", meent staatssecretaris Dimirtris Stratoulis.

De regering te Athene lijkt echter te beseffen dat de er meer belangen in het spel zijn dan die van schuldeisers. Dat bleek woensdag al toen de premier verbazing wekte door doodleuk te stellen niet over bezuinigings- en begrotingseisen te willen praten. Dat hij daarmee 's lands stemming volgde, bleek uit kranten die "Ze willen bloed zien" kopten, doelend op de geldschieters.

Grexit
Volgens Syriza-parlementslid Nikos Filis zullen de schuldeisers echter moeten inbinden. "Een Grexit heeft grote gevolgen voor de hele wereldeconomie. De val van Lehman Brothers in 2008, een 'kleine bank', had al enorm veel consequenties. Mijn inschatting is dat de geldschieters daarom hun eisen uiteindelijk terug zullen moeten trekken."

Mogelijk is dat al voldoende om de situatie te bezegelen, maar volgens De Wijk komt de geopolitiek hier nog eens bovenop. Volgens hem is de vrees bij een Grexit dat de zuidoostpunt van Europa - misschien is 'achilleshiel' een beter woord - open komt te liggen. Dat heeft een direct en een indirect gevolg.

Het directe gevolg is een letterlijke openstelling voor Russische en Chinese invloed via de dan helemaal broodnodige investeringen. Volgens Filis tonen de twee landen al interesse, met name Rusland, waarmee Tsipras in februari nog overleg voerde. De indirecte consequentie is de klap die de EU als unie krijgt, waarbij niet alleen andere exits kunnen volgen maar ook de toetreding van Balkanlanden in gevaar kan komen. De terugkeer van Rusland in de regio zou dan niet ver meer zijn.

NAVO
De Wijk schetst een scenario waarbij Griekenland zelfs tevens de NAVO zou kunnen verlaten, iets waarmee de VS rekening zou houden. Dit is onder meer terug te voeren op anti-NAVO-sentimenten in Griekenland in het algemeen en binnen regeringspartij Syriza in het bijzonder. Met wat voor pressie- of smeermiddelen de Amerikanen de onderhandelingen naar hun hand zouden zetten wordt verder overigens in het ongewisse gelaten.

'Griekenland moet Rusland en China buiten EU houden'
'Griekenland moet Rusland en China buiten EU houden' (foto: ANP)