Kamer moet meer zicht krijgen op vestigingsklimaat

Het kabinet moet de Tweede Kamer beter informeren nieuwe belastingverdragen. Dat moet voorkomen dat ondernemingen die zich in Nederland vestigen misbruik maken van het Nederlandse vestigingsbeleid, dat 'niet uitzonderlijk, maar wel gunstig' is. Dat zijn de belangrijkste conclusies van een rapport van de Algemene Rekenkamer over belastingontwijking in Nederland.

Het parlement heeft nu geen goed zicht op de resultaten en gevolgen van het Nederlandse beleid. Daarom zou de standaard moeten worden dat de Kamer 'bij elk nieuw belastingverdrag wordt geïnformeerd over de manier waarop misbruik of onbedoeld gebruik kan worden voorkomen', aldus de Rekenkamer.

De staatssecretaris van Financiën moet bovendien betrouwbare gegevens over geldstromen verstrekken als de Kamer daarom vraagt. Daarnaast zijn internationale afspraken van het grootste belang voor het tegengaan van belastingontwijking.

Het toezicht van de Belastingdienst op multinationals is volgens de Rekenkamer 'grondig', voor zover het controleorgaan dat kan nagaan. De afspraken die met bedrijven worden gemaakt zijn in lijn met de regels. De fiscus houdt echter niet bij welke totaalbedragen zijn gemoeid met afspraken over rente, royalty's en vrijstellingen van dividendbelasting. Daardoor beschikt de Kamer niet over een 'overkoepelend beeld'.

Het fiscale beleid van Nederland als vestigingsland voor bedrijven is aantrekkelijk, maar niet anders dan van landen als het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland en Luxemburg, concludeert de Rekenkamer verder. Nederland heeft belastingverdragen met 94 landen. Daaronder zitten 23 ontwikkelingslanden.

Nederland is aantrekkelijk voor multinationals omdat in het buitenland gemaakte winsten in Nederland niet nogmaals worden belast. Op rente en royalty's wordt bovendien geen bronbelasting geheven.

Zo hoeven internationaal opererende ondernemingen vanwege belastingverdragen en Europese regelgeving in Nederland geen vijftien, maar minder dan een procent dividendbelasting te betalen, meldt de Rekenkamer op basis van gegevens aangifte die door de Belastingdienst in Rotterdam werden behandeld.

Staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes (VVD) stelt in een reactie op het rapport, dat werd uitgevoerd in opdracht van de Tweede Kamer, dat hij de Kamer beter inzicht wil geven in het vestigingsklimaat. Dat wil hij doen door informatie te geven over de veranderingen in de omvang van dividend-, rente- en royaltystromen die Nederland binnenkomen en verlaten. De omvang van die geldstromen is de laatste jaren toegenomen.