'Uiterlijk Zwarte Piet geen zaak voor rechter'

Hoe Zwarte Piet en het sinterklaasfeest eruitzien moet in de samenleving worden bepaald en niet in de rechtbank. Dat betoogde de raadsman van burgemeester van Amsterdam Eberhard van der Laan donderdag bij de Raad van State. Daar wordt het hoger beroep behandeld tegen de uitspraak van de rechtbank in Amsterdam over Zwarte Piet.

"De burgemeester kan en moet niet degene zijn die eenzijdig dicteert hoe om te gaan met de figuur van Zwarte Piet", zei advocaat Riccardo Osterwald. Van der Laan wil de rol van 'beslisser' niet. Daarom stelde hij beroep in tegen de uitspraak van de rechtbank over de intocht van Sinterklaas in de hoofdstad vorig jaar.

De rechtbank bepaalde in juli dat Zwarte Piet discriminerend zou zijn en dat Van der Laan de vergunning die hij voor de intocht gaf opnieuw moest bekijken. Zowel de burgemeester als de bezwaarmakers tegen de vergunning gingen in hoger beroep. Ook het Pietengilde sloot zich bij de zaak aan.

Volgens Osterwald is Zwarte Piet niet discriminerend. "Voor discriminatie is meer vereist. Ongelijke behandeling op grond van ras is niet aan de orde." De aanvragers van de vergunning voor de intocht hadden bovendien niet de intentie om zwarte mensen negatief te stereotyperen.

Maar Van der Laan wil de kwestie ook niet over de schutting gooien. "Hij spant zich al sinds 2012 in om negatieve gevoelens weg te nemen", aldus Osterwald. Maar het is aan de samenleving om te bepalen hoe het feest eruit moet zien.

Osterwald wees er verder op dat al grote vooruitgang is geboekt in het maatschappelijk debat. Mocht dat toch te weinig resultaat opleveren dan zijn er andere manieren om tot een oplossing te komen, bijvoorbeeld via het strafrecht.

Ook het Pietengilde vindt dat de discussie niet thuishoort in de rechtbank. Zwarte Piet hoeft van de organisatie niet te blijven zoals hij is, maar de verandering moet niet via een gerechtelijke procedure plaatsvinden. "Zwarte Piet dient teruggeven te worden aan het maatschappelijk debat", betoogde het Pietengilde.

Het gilde, dat naar eigen zeggen honderden Pieten vertegenwoordigt, wees er verder op dat Zwarte Piet helemaal niet dom is of slechts een knecht. "Ze helpen de vergeetachtige Sint, die steeds zijn staf kwijt is, uit de brand. Heldhaftige en slimme pieten voeren de boventoon."

Voor de bezwaarmakers zijn de uiterlijke veranderingen van Zwarte Piet nog niet voldoende. "Racisme bouw je niet af, je schaft het af. En er valt niet over te onderhandelen", betoogde raadsman Wil Eikelboom. Hij vindt ook dat de burgemeester zijn positie in het geschil miskent. "De burgemeester is op meerdere manieren betrokken bij de intocht. Het is duidelijk geen puur privaat evenement."