Oppositie krijgt eindelijk Prinsjesdagstukken

De oppositiepartijen krijgen samen met de rest van de Tweede Kamer vrijdag eindelijk inzage in de begrotingsstukken voor Prinsjesdag. Zij moeten daarover echter nog hun mond houden tot koning Willem-Alexander dinsdag de Troonrede heeft uitgesproken en de stukken officieel worden gepresenteerd. De Miljoenennota staat op beveiligde usb-sticks, waarvan er per fractie maar een paar worden uitgedeeld.

De gegevensdragers worden naar verluidt rond 15.00 uur verstrekt in een gesloten envelop. Voor het openen van stick en de bestanden is een code nodig, en de teksten kunnen niet worden geprint of gekopieerd. Wel kunnen de stukken worden gemaild, maar de ontvangers hebben weer een code nodig om de bestanden te openen. Ook moet een geheimhoudingsverklaring worden ondertekend.

Kamerleden die deze geheimhoudingsplicht schenden kunnen op sancties rekenen. Zo werd toenmalig PvdA-Kamerlid Paul Tang in 2009 een maand op non-actief gesteld toen duidelijk werd dat hij een Prinsjesdagstuk had gelekt aan RTL Nieuws. Een woordvoerder van de Tweede Kamer wilde donderdag desgevraagd niets kwijt over de procedure over de verstrekking van de usb-sticks, omdat het een interne aangelegenheid betreft.

De procedure leidt tot gemor onder de oppositie. Ronald van Raak (SP) noemt de gang van zaken 'verschrikkelijk omslachtig'. Hij zei donderdag dat het kabinet hiermee 'wantrouwen uitstraalt'. Ten onrechte. "Het lek zit bij de premier zelf." En de oppositie is al des duivels, omdat de afgelopen tijd al tal van maatregelen uitlekten.

Onder aanvoering van Van Raak probeerden de partijen die niet zijn betrokken bij het opstellen van de begroting premier Mark Rutte (VVD) ertoe te bewegen de stukken per direct te publiceren. Met een verwijzing naar de grondwet die voorschrijft dat de begroting op Prinsjesdag wordt ingediend, wees Rutte dit verzoek keer op keer van de hand. Nadat nieuws uit de begroting bleef uitlekken, sprak SP-leider Emile Roemer van 'minachting van het parlement'.

Ook RTL Nieuws probeerde het kabinet ertoe te bewegen de stukken te publiceren en spande daarvoor een kort geding aan. De rechter gaf het nieuwsprogramma donderdagavond echter nul op het rekest.

Ook Tweede Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg (VVD) vindt dat de begrotingsstukken naar de Kamer moeten worden gestuurd zodra ze klaar zijn. Het is beter als over de inhoud van de begroting wordt gepraat in plaats van over de 'reuring' die het voortijdig lekken van de stukken met zich meebrengt, zei ze tegen BNR. "Ik denk dat het slecht is voor het politieke debat en ook slecht voor het aanzien van de Kamer dat we dit soort discussies hier nu weer hebben."

Rutte houdt voet bij stuk, al lijkt hij in een brief aan de Tweede Kamer te erkennen dat het weinig zin heeft om te wachten tot Prinsjesdag. "Met uw Kamer constateer ik dat het al meer dan een decennium niet mogelijk is gebleken voortijdige berichtgeving over de (mogelijke) inhoud van de begrotingsstukken te voorkomen."