VN: Zwarte Piet is racistisch

De figuur van Zwarte Piet is een uiting van racisme die bestreden moet worden via het onderwijs. De traditie is achterhaald. Dat concludeert de VN-werkgroep voor Mensen van Afrikaanse Afkomst, bleek vrijdag tijdens de presentatie van voorlopige bevindingen op een persconferentie in Den Haag.

De vijfkoppige onderzoekscommissie trok de afgelopen dagen door Nederland om te onderzoeken hoe het is gesteld met de discriminatie van mensen van Afrikaanse afkomst. In dat onderzoek is ook de rol van Zwarte Piet meegenomen.

"We zijn verrast dat veel mensen niet inzien waar het probleem ligt", zei voorzitter Mireille Fanon-Mendes-France. "We zijn ons ervan bewust dat Zwarte Piet deel uitmaakt van een lange culturele traditie, maar we zijn van mening dat er aandacht moet komen voor dit fenomeen in het onderwijs."

Een van de andere onderzoekers is Verene Shepherd, die vorig jaar stevige kritiek uitte op het fenomeen Zwarte Piet. Ze zei dat het Sinterklaasfeest neerkomt op een 'terugkeer van de slavernij'. Daarom kan het feest beter worden afgeschaft, stelde de Jamaicaanse. De uitspraken over het kinderfeest leidden tot een nationale discussie.

Tijdens de persconferentie vertelde Shepherd, sociaal historicus aan de Universiteit van West-Indië op Jamaica, dat ze 'verrast' is over het gebrek aan kennis bij de Nederlanders over het eigen slavernijverleden. "Dit gebrek aan kennis over de geschiedenis voedt racisme en intolerantie en draagt bij aan het gegeven dat mensen de gevoelens van mensen van Afrikaanse afkomst over Zwarte Piet niet begrijpen."

Shepherd benadrukt dat ze geen problemen heeft met het feest Sinterklaas. Ze noemt de relatie tussen Sinterklaas en Zwarte Piet problematisch. "Dat moet veranderen." Ze hoopt dat haar woorden ertoe bijdragen dat mensen de traditie anders gaan bezien. "Onwetendheid voedt haat, dat hebben we in het verleden gezien."

De Franse voorzitter van de werkgroep drukte de aanwezig pers op het hart dat de werkgroep een veel breder mandaat heeft dan alleen het onderzoeken van Zwarte Piet. "Racisme is een probleem door heel het koninkrijk," zei Fanon-Mendes-France, die ook aandacht vroeg voor de situatie op Curaçao. Op het gebied van racisme jegens mensen van Afrikaanse afkomst is daar helemaal veel werk aan de winkel.

De aanbevelingen worden verwerkt in een rapport dat nog dit jaar voor commentaar aan het kabinet wordt verstuurd. Naar verwachting kan het rapport begin volgend jaar worden gepresenteerd binnen de Verenigde Naties.