FOK!toen: The Beatles in Nederland

Het is vandaag op de kop af vijftig jaar geleden dat The Beatles een bezoek aan Nederland brachten voor een optreden voor de Nederlandse televisie en een tweetal concerten in Blokker. In FOK!toen vandaag een terugblik op de belevenissen van de immens succesvolle groep uit Liverpool op Nederlandse bodem.

Uit de Leeuwarder Courant van 6 juni 1964
Uit de Leeuwarder Courant van 6 juni 1964

Yeah Yeah Yeah

Donderdag 4 juni 1964 was een belangrijke dag in het leven van John Lennon, Paul McCartney, George Harrison en invaldrummer Jimmie Nicol. Op die dag begon namelijk de eerste en eveneens enige wereldtoernee van The Beatles. Het was sowieso een bijzonder gebeuren. Het was namelijk voor het eerst sinds oktober 1962 dat de groep gedwongen was om met een andere drummer op pad te gaan. Ringo had enorm last van zijn keelamandelen en lag daarmee in het ziekenhuis.

Jimmie Nicol, de reserve-Beatle

Producer George Martin kende wel een geschikte vervanger voor Ringo voor de eerste optredens van de komende wereldtoernee. Martin had met Jimmie Nicol (ex-Georgie Fame and the Blue Flames) gewerkt tijdens een opnamesessie van Tommy Quickly. Ook had Nicol al eens met een onbekende studioband een aantal covers van liedjes van The Beatles opgenomen en was zodoende al enigszins bekend met het materiaal van de groep.

John en Paul hadden weinig moeite met een invaller maar George was niet te spreken over het idee en wilde eigenlijk de hele toernee aflasten. "Als Ringo niet meegaat, ga ik ook niet. Dan mag je op zoek naar twee invallers". Na een goed gesprek met manager Brian Epstein stemde hij uiteindelijk toch met het idee in. Nicol werd ingehuurd en kreeg £2,500 per optreden, plus nog eens £2,500 als bonus voor de toernee. Nog geen 72 uur nadat Nicol zichzelf een Beatle mocht noemen begon de wereldtoernee met een optreden in de KB Hallen in Kopenhagen in Denemarken.

Uit het Limburgsch dagblad van 2 juni 1964
Uit het Limburgsch dagblad van 2 juni 1964

The Beatles in Nederland

Op vrijdag 5 juni 1964 landen The Beatles om 1 uur 's middags op Schiphol. John, Paul, George en Jimmie werden op het vliegveld ontvangen door duizenden schreeuwende en krijsende fans. Een aantal meisjes in Volendammer klederdracht drukten de jongens een Volendammer muts op het hoofd en gaven ze een stevige bos Hollandse tulpen. Op Schiphol volgde een persconferentie voor de verzamelde Nederlandse pers.

Uit het Nieuwsblad van het Noorden van 6 juni 1964
Uit het Nieuwsblad van het Noorden van 6 juni 1964

De reis ging vervolgens naar partycentrum Treslong in Hillegom waar de VARA een televisieprogramma met de groep opneemt. Onder leiding van Herman Stok en Berend Boudewijn mochten 150 Nederlandse tieners allerlei tenenkrommend puberale vragen aan het viertal stellen. Zo wou een fan graag weten wie de kapotte sokken van The Beatles stopte en dat werd nogal hilarisch toen Boudewijn dit vertaalde met "Who mends your stockings?"

Het tweede deel van het VARA-programma bestond uit een optreden van The Beatles die zes van hun hits mochten playbacken. Gelukkig was men vergeten om de microfoons uit te zetten en zo konden we de mannen toch nog een beetje mee horen zingen bij de liedjes 'Twist And Shout', 'All My Loving', 'Roll Over Beethoven', 'Long Tall Sally', 'She Loves You' en 'Can’t Buy Me Love'. Tijdens 'Can’t Buy Me Love' stroomde het podium vol met publiek en was de groep wel gedwongen om hun optreden af te sluiten. Terwijl de muziek nog uit de speakers knalde waren Lennon en Harrison de zaal al uitgevlucht. McCartney moest nog even worden gered uit de grijpgrage handen van de Beatlesfans en zo bleef alleen Nicol achter met het dansende publiek. De VARA zou het programma op 8 juni uitzenden en op 18 juni werd het programma nog een keer herhaald op een zaterdagmiddag.

Uit de Leeuwarder Courant van 3 juni 1964
Uit de Leeuwarder Courant van 3 juni 1964

The Beatles in Amsterdam

Na het optreden in Hillegom vertrokken The Beatles naar Amsterdam. Terwijl Paul en George in het Doelenhotel bleven gingen John en Jimmie naar de hoerenbuurt van de stad. Wat er zich allemaal afspeelde tijdens die nacht is weinig bekend al gaan er verhalen dat Lennon in de vroege ochtenduren al kotsende terugkroop naar het hotel waar ze verbleven.

Uit de Leeuwarder Courant van 6 juni 1964 2
Uit de Leeuwarder Courant van 6 juni 1964

Zaterdag 6 juni begon rond de dag met een tocht aan boord van de rondvaartboot Jan van Galen. Vanaf het Doelenhotel voer de boot langs De Munt, Singel, Beulingsloot, Herengracht, Reguliersgracht, Keizersgracht, Leidsegracht, Prinsengracht, Amstel, Oude Schans, Oosterdok, Het IJ, Singel, Amstel en keerde daarna weer terug naar het Doelen Hotel. Langs de Amsterdamse grachten stonden dik 50.000 mensen rijen dik om ook maar een glimp van het populaire kwartet uit Liverpool op te vangen. Ook sprongen diverse jongeren de grachten in maar deze werden op hardhandige wijze door Bromsnor en zijn collega's uit het water gevist. De sterke arm der wet was aanwezig met maar liefst 15.000 manschappen.

Uit het Limburgsch dagblad van 6 juni 1964
Uit het Limburgsch dagblad van 6 juni 1964


Blokker

Aan boord van de Jan van Galen stond ook een mobiele zender waarmee de KRO reportages van de vaartocht maakte. Deze waren te horen in het programma Echo. Om 14.30 uur werden The Beatles in de Veilinghal Op Hoop van Zegen in het Noord-Hollandse Blokker verwacht, maar door het enorme uitlopen van de tocht met de rondvaartboot kwam de groep pas zo'n twee uren later daar aan. Bij het door Radio Veronica georganiseerde middagconcert waren zo'n 2000 man publiek getuige van een uitgebreid voorprogramma met The Torero’s, The Hot Jumpers, The Fancy Five, Jack & Bill, The Candy Kids, John Russell & His Clan, Wanda, Karin Kent, Het Dominique Kwintet en Ciska Peters.

Om 16.30 uur was het dan eindelijk tijd voor het concert waar alle aanwezigen op zaten te wachten. John, Paul, George en Jimmie kwamen het podium op om daar een set te spelen, bestaande uit de liedjes 'Twist And Shout', 'All My Loving', 'Roll Over Beethoven', 'Long Tall Sally', 'She Loves You', 'Can’t Buy Me Love', I Saw Her Standing There', 'I Want To Hold Your Hand' en 'This Boy'. De organisators lieten zich van hun gierigste kant zien door de groep maar 1 zangmicrofoon te geven. Tenslotte was de huur van zo'n ding maar liefst 25 keiharde guldens. Een sterk staaltje Hollandse gierigheid ten top.

Uit de Friese Koerier van 6 juni 1964
Uit de Friese Koerier van 6 juni 1964

Op de avond van 6 juni wordt het hele programma in Blokker nog een keer gedaan. Ditmaal zijn zo'n 7000 Beatlesfans aanwezig bij het optreden van het viertal uit Liverpool, die met uitzondering van het liedje 'This Boy', dezelfde set speelt als die ook al 's middags te horen was geweest. Van dit concert worden ook opnames gemaakt die onder meer in het Polygoon-journaal te zien zijn. The Beatles keerden daarna terug naar hun hotel in Amsterdam om zich voor te bereiden op een lange vliegtocht naar het Verre Oosten.

De Bietels tussen de bollen

De Bietels Tussen de Bollen (Fanclub Elpee 1984)
De Bietels Tussen de Bollen (Beatles Unlimited fanclub Elpee 1984)

In 1984 verschijnt er bij de Nederlandse Beatlesfanclub Beatles Unlimited een prachtige elpee met opnames van het bezoek dat The Beatles in 1964 aan ons land gaven. Op de zeer gelimiteerde en veelgezochte plaat De Bietels Tussen de Bollen horen we archiefopnames van de AVRO, VARA en KRO, met de commentaarstem van fanclubmedewerker Koop Geersing. In 2012 verschijnt er een Japanse dubbel-cd met nog meer opnames, waaronder de volledige concerten van The Beatles in Blokker.

De Bietels Tussen de Bollen (Japanse bootleg)
De Bietels Tussen de Bollen (Japanse bootleg)