'Mythe van vredig Europa in duigen'

De NAVO moet haar relatie met Rusland herzien, vindt de Amerikaanse minister van defensie Chuck Hagel. De rol die Moskou speelt in Oekraïne moet het idee begraven dat het einde van de Koude Oorlog blijvende vrede heeft gebracht in Europa, zei Hagel vrijdag in een redevoering voor het Woodrow Wilson Center for International Scholars.

Hagel toonde zich tevreden over hoe de Europese bondgenoten op de Russische acties op de Krim en in Oekraïne hebben gereageerd. "Maar op de lange termijn moeten wij ervan uitgaan dat Rusland het doel, het uithoudingsvermogen en de toewijding van ons bondgenoot op de proef zal stellen". Hagel noemde dit een 'verhelderend moment' voor een alliantie die gewend begon te raken aan een bevriend Rusland op haar oostflank.

De Amerikaanse bewindsman herhaalde dat de uitgaven van de Europese bondgenoten voor de collectieve defensie omhoog moeten, omdat ook een verenigd Europa te maken zal krijgen met grote gevaren. Hij wees er op dat de Verenigde Staten drie keer meer aan defensie uitgeven dan de Europese bondgenoten bij elkaar.

"In de voorbije jaren was een van de grootste obstakels voor investeringen in het bondgenootschap een gevoel dat met het einde van de Koude Oorlog ook een eind was gekomen aan onveiligheid door agressie van natiestaten, in elk geval in Europa", zei Hagel. "Ruslands acties in Oekraïne slaan die mythe aan diggelen en leiden tot het omarmen van nieuwe realiteiten."

Hagel verwierp de suggestie dat de Amerikaanse steun voor uitbreiding van de NAVO, die eind jaren negentig begon, debet is aan het recente agressieve optreden van Rusland. Polen en andere landen in Midden- en Oost-Europa die voorheen tot de (Sovjet-)Russische invloedssfeer behoorden maken nu deel uit van de NAVO. "De NAVO streefde naar partnerschap, niet conflicten met Rusland." De VS en hun bondgenoten 'hebben hun best gedaan om Rusland ervan te overtuigen dat onze veiligheidsbelangen samenvielen', ondanks zorgen van Washington over de democratische inborst van Moskou, zei Hagel.

Op een vraag of Hagel Rusland nu als een vijand beschouwt, antwoordde zijn perschef John Kirby dat het aan Rusland is om de aard van de relatie te bepalen, omdat het optreden van Moskou de belangrijkste oorzaak is van de destabilisering van Oost-Oekraïne. "Er is geen reden om Rusland als een vijand te beschouwen tenzij Rusland dat van zichzelf maakt. Ik kan jullie wel zeggen dat de weg die het in Oekraïne is ingeslagen, niet in de goede richting leidt", zei Kirby