'Blokkeren hulp aan Syrië is onwettig'
De wijze waarop de Syrische regering humanitaire hulpverleners uit buurlanden de toegang tot het land ontzegt druist in tegen het internationaal recht. Dat zegt een groep van 35 juridische experts in een open brief, die maandagavond verscheen.
De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft Syrië eerder opgeroepen hulpverleners toe te laten, maar deze eis is tot dusver genegeerd door Damascus. Miljoenen mensen in Syrië lijden omdat de regering in Damascus en de strijders van de oppositie het internationaal humanitair recht aan hun laars lappen, schrijven de experts in de brief. "Maar deze afgrijselijke situatie wordt verergerd door de onnodig voorzichtige interpretatie van internationaal humanitair recht, waardoor instanties van de Verenigde Naties worden weerhouden van het leveren van grensoverschrijdende humanitaire hulp."
Volgens de experts is er geen wettelijke onderbouwing voor het weren van VN-hulpverleners. Om wettig te zijn moeten dergelijke operaties aan drie criteria voldoen, schrijven de experts, en dat is ook het geval. Ten eerste moet de hulpverlening worden verleend op humanitaire basis door een instantie die onpartijdig is en niet discrimineert bij het verdelen van de hulp. Daar voldoet de VN aan, aldus de brief. Daarnaast maken in veel gebieden waar hulp nodig is de rebellen, en niet de regering, de dienst uit. Als de oppositie de hulpverleners wil toelaten is dat genoeg.
En dan is er nog de derde reden. Onder het internationaal recht mogen partijen in een conflict hulp alleen tegenhouden als dat een legitiem doel dient. Zo mag hulpverlening bijvoorbeeld tijdelijk worden tegengehouden als daar militaire redenen voor zijn, zoals een ophanden zijnde offensief. Hulp weren om tegenstanders te demotiveren, door bijvoorbeeld burgers uit te hongeren of medische zorg te ontzeggen, is echter verboden. Als hulp om deze reden wordt geblokkeerd is instemming van de autoriteiten - in dit geval de Syrische regering - niet vereist.
Aangezien de Verenigde Naties al eerder hebben gesteld dat Syrië hulpverleners om willekeurige redenen weert, is elke vorm van humanitaire hulpverlening in Syrië wettig, zo concluderen de experts. "We roepen de VN op het internationaal humanitair recht te hanteren zodat hulpverlening waarmee levens kunnen worden gered wordt bevorderd in plaats van tegengehouden."
