'Ernstige misstanden bij tbs-kliniek Venray'

Patiënten met ernstige medische klachten worden bij tbs-kliniek de Rooyse Wissel in Venray vaak niet serieus genomen en soms pas na maanden geholpen. De kliniek kampt al jaren met onderbezetting, concludeert Vrij Nederland uit notulen en gesprekken met medewerkers.

Verpleegkundige Rien van Zeeland luidt in het weekblad de noodklok en geeft voorbeelden van diverse misstanden. Zo werd een patiënt in 2009 ernstig mishandeld door een medepatiënt, die op hem inschopte met schoenen met stalen neuzen. De schouders van het slachtoffer raakten hierdoor verbrijzeld.

Het slachtoffer klaagde over pijn, maar dat werd volgens Van Zeeland afgedaan als aanstellerij en verzet tegen behandeling. Pas na aandringen van de verpleegkundige mocht hij naar een specialist, die concludeerde dat het slachtoffer moest verrekken van de pijn. Daarna duurde het toch nog maanden voordat de patiënt werd behandeld. Hoe de mishandeling kon gebeuren werd nooit opgehelderd. Uiteindelijk pleegde het slachtoffer in 2012 zelfmoord.

Op een andere afdeling trof Van Zeeland een zwaar verstandelijk gehandicapte oudere man die nauwelijks kon lopen en verschrikkelijk stonk. Hij bleek zich al bijna een jaar niet meer te hebben gewassen. Omdat hij bang was te vallen, durfde hij niet te douchen. Zijn teennagels waren zo lang dat ze omgekruld en ingegroeid waren. Ook zat hij vol aangekoekte ontlasting.

De 59-jarige verpleegkundige wijst ook nog op enkele andere voorvallen. Hij werkt volgens het blad al zijn hele leven in gesloten inrichtingen voor verstandelijk gehandicapten en sinds drie jaar bij De Rooyse Wissel. Nooit eerder zag hij een instelling waar de belangen van patiënten met een verstandelijke beperking zo ernstig werden verwaarloosd. Zijn verhalen worden volgens Vrij Nederland bevestigd door documenten en andere medewerkers die anoniem willen blijven.

Door nieuwe regels behandelt de kliniek ook tbs'ers die geen delict hebben gepleegd maar een gevaar voor zichzelf of hun omgeving vormen. Volgens Van Zeeland heeft De Rooyse Wissel de kennis om deze groep te behandelen niet in huis, al wordt gedaan alsof die er wel is. "Voor de kliniek zijn het melkkoeien. Het is makkelijk om dit soort mensen in huis te hebben: ze protesteren niet, gaan keurig naar hun dagbesteding, doen precies wat hun opgedragen wordt, wijken geen millimeter buiten de regels want ze zijn doodsbang voor straf. En zo heb je elk jaar weer een bed gevuld."

In 2012 schreef de verpleegkundige in overleg met zijn leidinggevende een lange brief met voorbeelden van tekortschietende zorg naar de directie. Hij kreeg nooit antwoord, maar wel kreeg zijn leidinggevende opdracht om hem te wijzen op het 'negatieve effect' van zijn acties.

In februari vorig jaar nam Van Zeeland ontslag en stuurde hij een nog langere brief waarin hij op advies van het Adviespunt Klokkenluiders sprak van een 'vermoeden van een misstand'. Bij zo'n term is een kliniek verplicht een onderzoek in te stellen. Dat werd gedaan door een psychiater die de directeur van de kliniek al sinds eind jaren negentig kent. Die sprak niet met Van Zeeland en concludeerde dat er niks aan de hand was.

Van Zeeland werd voor het Regionaal Medisch Tuchtcollege gesleept omdat hij een kopie van zijn brief ook aan collega's en het Adviespunt Klokkenluiders had gestuurd. De namen van patiënten waren daarin niet geanonimiseerd en dus zou sprake zijn van schending van zijn geheimhoudingsplicht.

Door het personeelstekort zouden verloven van patiënten worden ingetrokken.