FOK!toen: Boomtown Rats - I Don't Like Mondays

SAN DIEGO, 29-01-1979. Op maandag 29 januari 1979 vond bij de Grover Cleveland Elementary School een schietpartij plaats waarbij 2 doden en 9 gewonden zouden vallen. De schutter was een 16-jarig meisje, dat maar één verklaring had voor haar daden: "I Don't Like Mondays". In FOK!toen vandaag het ware verhaal achter de allergrootste hit van de groep The Boomtown Rats.

Boomtown Rats - I Don't Like Mondays

Brenda Spencer
Brenda Ann Spencer wordt op 3 april 1962 geboren en groeit op in de wijk San Carlos in San Diego. De 16-jarige Brenda is een opvallende verschijning. Het meisje is slecht 1 meter en 57 centimeter lang, opvallend mager, verlegen en ging getooid met een knalrood kapsel. Ze was een doorsnee tiener, al had ze wel eens aan een vriendin laten weten dat ze ooit van plan was om een agent neer te schieten. Ook had ze wel eens gezegd dat ze een keer iets zou gaan doen waarmee ze het nieuws zou gaan halen.

Brenda had duidelijk aanleg voor fotografie en won zelfs een prijs met een van haar foto's. Het meisje had echter weinig interesse voor het schoolvak. Leraren zouden later aan het meisje terugdenken als een leerling die regelmatig wakker moest worden gemaakt in de schoolklas. Nadat haar ouders zijn gescheiden gaat Brenda bij haar vader Wallace wonen. Het was een armoedige tijd. Zo sliep het meisje op een dun matrasje in de woonkamer, omgeven door lege bier- en whiskyflessen.

Begin 1978 spijbelt Brenda vaak en komt zo in aanraking met een instelling voor probleemjongeren. Deze wist de ouders te vertellen dat het meisje zelfmoordneigingen vertoonde. In de zomer van dat jaar werd Brenda gearresteerd omdat ze met een bb-gun uit een raam op school had geschoten. Later dat jaar zou Brenda nogmaals met justitie in aanraking komen nadat ze was opgepakt voor een inbraak.

Na een psychologische evaluatie vraagt de reclasseringsambtenaar van Spencer aan haar vader of deze toestemming wil geven om het depressieve meisje in een psychiatrische kliniek op te laten nemen. Vader Wallace weigert daar aan mee te werken. Inplaats daarvan geeft hij zijn dochter met de kerst een nogal vreemd cadeau: een Ruger 10/22 semi-automatisch .22 kaliber geweer en 500 stuks munitie. Brenda zou daar later nog vaak aan terugdenken: "Ik vroeg om een radio en kreeg inplaats een geweer. Het was alsof hij wou dat ik mijzelf van kant ging maken."

Uit The Milwaukee Journal van 30 januari 1979
Uit The Milwaukee Journal van 30 januari 1979

De schietpartij
Begin 1979 woont Brenda samen met haar vader in een huis tegenover de Cleveland Elementary School. Op de vroege ochtend van maandag 29 januari pakt het meisje haar geweer, gaat er eens goed voor zitten en richt het vizier op een groepje kinderen, die staan te wachten tot schoolhoofd Burton Wragg de poort zou gaan openen. Zonder blikken of blozen haalde het meisje de trekker over. In het daaropvolgende kwartier schoot het meisje het 53-jarige schoolhoofd en de 56-jarige Michael Suchar, een toevallige voorbijganger dood. Ook raakten acht kinderen en een politieagent gewond door de kogelregen.

Uit de Madison Courier van 31 januari 1979
Uit de Madison Courier van 31 januari 1979

Al snel was de woning omsingeld door de politie maar het zou nog een dikke zes uren duren voordat Brenda zich over zou geven aan de sterke arm der wet. Tijdens de bezetting kreeg een journalist van de San Diego Tribune het meisje aan de telefoon. Op de vraag waarom ze dit deed antwoordde Brenda: "Ik ben niet gek op maandagen. Maar dit fleurt de dag op. Maar ik moet nu weer ophangen. Ik geloof dat ik net een zwijn (politieagent) heb afgeknald. Ik wil er nog meer neerschieten." Verder gaf ze aan dat er niet echt een specifieke reden was om op de kinderen te schieten. "Het was gewoon lol maken. De kinderen deden me denken aan een groep eenden en wat is er nou leuker dan met een geweer schieten op eenden in een vijver? Toen ik eenmaal op ze begon te schieten leek het wel een op hol geslagen kudde koeien. Ze renden werkelijk alle kanten op," aldus een giechelende Spencer bij de rechtzaak.

Uit The Press-Courier van 2 oktober 1979
Uit The Press-Courier van 2 oktober 1979

Brenda Ann Spencer werd schuldig verklaard aan tweemaal moord en geweldpleging met een dodelijk wapen, en kreeg een gevangenisstraf van 25 jaar tot levenslang. Tot de dag van vandaag zit ze nog steeds opgesloten in het California Institution for Women in Corona, Californië. Op zijn vroegst in 2019 kan zij opnieuw in aanmerking komen voor voorwaardelijke invrijheidstelling.

The Boomtown Rats
In 1979 is Bob Geldof te gast bij het radiostation WRAS in Atlanta voor een interview. Tijdens het gesprek leest de muzikant op een telex het bericht over de schietpartij. Op weg terug naar het hotel bleef de gebeurtenis in het hoofd van Geldof hangen en inspireerde hem tot de tekst 'Silicon chip inside her head had switched to overload'. Vooral het feit dat het meisje geen spijt had getoond verwonderde de muzikant en inspireerde hem tot het schrijven van 'I Don't Like Mondays'.

De Nederlandse single van I Don't Like Mondays
De Nederlandse single van I Don't Like Mondays

The Boomtown Rats - I Don't Like Mondays
The silicon chip inside her head.
Gets switched to overload.
And nobody’s gonna go to school today.
She’s gonna make them stay at home.
And daddy doesn’t understand it.
He always said she was good as gold.
And he can see no reasons.
'Cos there are no reasons.
What reason do you need to be show-ow-ow-ow-own?

Tell me why.
I don’t like Mondays.
Tell me why.
I don’t like Mondays.
Tell me why.
I don’t like Mondays.
I wanna shoo-oo-woo-woo-woo-oot the whole day down.

The Telex machine is kept so clean.
And it types to a waiting world.
And mother feels so shocked.
Father’s world is rocked.
And their thoughts turn to their own little girl.
Sweet 16 ain’t that peachy keen.
Now that ain’t so neat to admit defeat.
They can see no reasons.
'Cuz there are no reasons.
What reasons do you need?
Oh Oh oh whoa whoa.

Tell me why.
I don’t like Mondays.
Tell me why.
I don’t like Mondays.
Tell me why.
I don’t like Mondays.
I wanna shoo-oo-oo-woo-woo-oot.
The whole day down, down, down, shoot it all down.

And all the playing's stopped in the playground now.
She wants to play with the toys a while.
And school's out early and soon we'll be learning.
And the lesson today is how to die.
And then the bullhorn crackles.
And the captain tackles.
(With the problems of the how's and why's).
And he can see no reasons.
'Cos there are no reasons.
What reason do you need to die, die?
Oh Oh Oh.

Tell me why.
I don’t like Mondays.
Tell me why.
I don’t like Mondays.
Tell me why.
I don’t like.
I don’t like (Tell me why).
I don’t like Mondays.
Tell me why.
I don’t like.
I don’t like (Tell me why).
I don’t like Mondays.
Tell me why.
I don't like Mondays.
I wanna shoo-oo-oo-woo-woo-woot the whole day down.

Oorspronkelijk was het liedje geschreven als een B-kant van een single, maar na positieve reacties van concertgangers bij de Amerikaanse tournee van The Boomtown rats veranderde Geldof van gedachten. De familie van Spencer probeerde nog te voorkomen dat de single in Amerika zou worden uitgebracht maar kon dat niet weerhouden. In Groot-Brittannië schoot de single van The Boomtown Rats naar de toppositie van de hitlijst en verdrong daarmee Tubeway Army met 'Are Friends Electric' van de eerste plaats. Ook in Nederland wist de plaat de tweede plaats in de top 40 te halen. Daarnaast won de groep twee Ivor Novelle Awards met het liedje.

Jongere lezers zullen het liedje wellicht ook kennen in de uitvoering van Tori Amos uit 2001, die onder meer in de populaire tv-series The West Wing en House te horen was.