'Tijd rijp voor stimuleren bestedingsruimte'
Het kabinet moet maatregelen treffen waardoor consumenten meer te besteden krijgen. Als dat niet gebeurt, duurt het nog tot 2018 voordat huishoudens weer meer gaan consumeren. "Onorthodoxe tijden vragen wellicht ook onorthodoxe maatregelen", zeggen onderzoekers van het Economisch Bureau van ABN AMRO vrijdag in een beschouwend rapport over de retailsector.
Sinds het begin van de crisis in 2008 daalde het volume, de gecorrigeerde omzet in de sector met gemiddeld dertien procent, met uitschieters tot veertig procent. Tussen 2000 en 2013 groeide de consumptie in Nederland met 4,5 procent, terwijl het gemiddelde in de eurozone op 10,5 procent lag. Sinds 2008 is in Nederland sprake van een consumptiedaling, melden de onderzoekers.
Dat huishoudens minder zijn gaan consumeren komt vooral doordat consumenten een lager besteedbaar inkomen hebben. ABN signaleert een daling van de consumptieve bestedingsruimte van zes procent tussen 2008 en 2013 als gevolg van de daling van het reële loon. Tussen 2010 en 2012 stegen de prijzen bijvoorbeeld gemiddeld met 2,2 procent, en de lonen maar met 1,6 procent. Ook de daling van de huizenprijzen heeft een negatieve invloed gehad op de consumptie.
De conceptplannen van het kabinet om pensioenen aan te wenden voor aflossing van de hypotheekschuld, is een stap in de richting om actief overheidsbeleid te versnellen, zeggen de onderzoekers. Ook het verlagen van de pensioenpremie, zoals pensioenfonds ABP in november aankondigde, moet het besteedbaar inkomen een impuls geven. De bank vindt bovendien dat het 'wellicht tijd is om de politiek van generieke loonmatiging los te laten, ten minste in die sectoren waar daar ruimte voor is'.
Het CBS meldde vrijdag dat de consumptie in november voor het eerst in tweeënhalf jaar weer is gestegen. Dat komt vooral doordat een jaar eerder, in november 2012, net een btw-verhoging was doorgevoerd. Daardoor werd minder uitgegeven.
