Mogelijk nieuwe Kleine IJstijd

We zijn halverwege januari en het kwik is nog niet onder nul gedaald. Je zou bijna gaan bidden om wat winterweer. Maar misschien is dat helemaal niet nodig. Wetenschappers denken namelijk dat er een gerede kans is dat er een nieuwe Kleine IJstijd aan zit te komen.

Ze doen die voorspelling aan de hand van zonneactiviteit. De zon zou momenteel namelijk op het hoogtepunt moeten zijn van zijn elfjarige cyclus van activiteit. In plaats daarvan is het opvallend rustig. "De vorige keer dat de zon zo inactief was, was ongeveer honderd jaar terug," zegt ruimtefysicus Richard Harrison.

Tijdens de late 17e eeuw was er een periode waarin de zonneactiviteit extreem afnam en er amper nog zonnevlekken waargenomen werden, het zogenaamde Maunder-minimum. Die periode vormde het dieptepunt van de Kleine IJstijd, toen temperaturen in Europa sterk afnamen.

Mogelijk zien we dat minimum snel weer terug, zegt Harrison: "Er is een sterke aanwijzing dat de zon zich weer gedraagt zoals het deed voordat hij het Maunder-minimum bereikte." Professor Mike Lockwood acht de kans groot dat de 'ongewoon snelle' afname van zonneactiviteit zich doorzet: "We schatten dat er een kans van zo'n 20% is dat we binnen 40 jaar weer op het Maunder-minimum zitten."

Als dat gebeurt, zal het  door veranderingen in de golfstroom in Europa een stuk kouder worden. Toch zal het het tij van de antropogene klimaatverandering niet doen keren. Daarop heeft zonne-activiteit te weinig invloed: "Als we naar het globale klimaatsysteem kijken, zal het verschil erg klein zijn, zelfs als we teruggaan naar het Maunder-minimum."

Op dit moment kunnen we echter slechts één zekere conclusie trekken, zegt Harrison: "Dit voelt als een heel rare periode, maar het benadrukt vooral dat we niets snappen van de ster waarmee we leven. Het is een ingewikkeld beestje."