Filipijnen klimmen uit dal

De overheid is weer aan het werk en de marktkramen zijn afgeladen met vruchten, varkensvlees, vis en brood. Boomstronken lopen opnieuw uit en er klinkt een en al bedrijvigheid; vrachtwagens die puin afvoeren, shovels die over het asfalt schrap en overal geklop van hamers.

Een maand na de tyfoon Haiyan krabbelt de verwoeste Filipijnse kuststad langzaam weer overeind, al zijn er tussen de tekenen van vooruitgang zijn nog volop herinneringen aan de omvang van de ramp en de uitdagingen die nog in het verschiet liggen. Er worden nog altijd lijken gevonden en tienduizenden mensen wonen zo goed en zo kwaad als het gaat te midden van de puinhopen van hun vroegere leven, onder provisorische afdakjes van bij elkaar gesprokkelde spullen en uitgedeeld schutmateriaal.

Stadsbestuurder Tecson Lim zegt dat er een gevoel van 'normaliteit' is teruggekeerd. Hij ziet kansen 'om onze stad te veranderen in een wereldstad, een stad die klimaatbestendig is en misschienh als model kan dienen'.

De wederopbouw zal minstens drie jaar vergen en het succes zal afhangen van goed bestuur en toegang tot financiële middelen. De Filipijnen maken een indrukwekkende economische groei door, maar de corruptie is endemisch en miljoenen mensen leven nog steeds in grote armoede.

Nationale en regionale autoriteiten wisten ruim van tevoren dat de tyfoon eraan kwam, maar evacuatieorders werden niet opgevolgd of uitgevoerd. Haiyan trok een spoor van vernieling door Tacloban en andere kustgebieden. Meer dan 5700 mensen kwamen om en ruim 1700 worden vermist. Vier miljoen mensen raakten ontheemd.

Zeker een stel had zaterdag de blik gericht op de toekomst. Earvin Nierva en Rise Elmundo gaven elkaar in de kerk het jawoord en lieten zich in een zwaargetroffen deel van de stad op de foto zetten. "Dit geeft hoop aan de mensen dat wij weer overeind kunnen komen", zei Elmundo. Haar kersverse echtgenoot stak zijn vuist omhoog en zei 'Sta op, Tacloban!'

Na de storm is een grote internationale hulpactie op gang gekomen. De Filipijnse overheid biedt de mensen die hun middelen van bestaan verloren geld en eten als ze helpen de rommel op te ruimen, zo'n 8,25 euro per dag. De Wereldbank stelt 365 miljoen euro beschikbaar voor herstel en wederopbouw en biedt technische ondersteuning bij het ontwerp van huizen, ziekenhuizen, scholen en openbare voorzieningen die natuurrampen moeten kunnen doorstaan.

Sommigen zijn al aan het herbouwen geslagen in delen van de stad die wellicht als onveilig voor bewoning worden bestempeld. Volgens stadsbestuurder Lim wordt er hard gewerkt aan een plan voor ruimtelijke ontwikkeling waarin mensen mogelijk meer landinwaarts moeten verhuizen. Sommigen zullen het moeilijk vinden om hun oude buurt vaarwel te zeggen, maar velen zien nu het nut er wel van in, zegt Lim.

Kort na de storm stortten de openbare diensten in elkaar en heerste er chaos, waarbij overlevenden winkels, huizen en benzinestations plunderden. Inmiddels draaien 19 van de 26 overheidsdiensten in Tacloban weer en heeft vijftien procent van de stad weer elektriciteit.

"Psychologisch is er een gevoel van normaliteit", zegt Lim.