Egypte beperkt demonstratierecht

Interim-president Adly Mansour van Egypte heeft zondag het demonstratierecht drastisch ingeperkt. Samenscholingen van meer dan tien personen zonder voorafgaande toestemming van de autoriteiten worden verboden, evenals samenkomsten bij gebedshuizen of bijeenkomsten van politieke partijen als die door de autoriteiten als een gevaar voor de openbare orde worden beschouwd. Op overtreding komen fikse geldboetes of gevangenisstraffen te staan.

De nieuwe wet is strenger dan de bepalingen die golden onder de autocratische president Hosni Mubarak, die in februari 2011 na massale demonstraties het veld moest ruimen. Rechtengroepen en activisten zeggen dat de nieuwe wet iedere oppositie wil smoren, repressieve praktijken van de politie goedkeurt en misdragingen door leden van de veiligheidsdiensten onbestraft laat.

"Deze wet is een dekmantel om onderdrukking met alle middelen goed te praten", zei Bahy Eddin Hassan, hoofd van het Instituut voor Mensenrechtenstudies in Caïro.

Er rezen al meteen protesten nadat de door het leger gesteunde interim-regering het wetsvoorstel in oktober had ontvouwd. In de uiteindelijke versie zijn een voorgesteld verbod op sit-ins en het strafbaar stellen van 'belediging van de staat' geschrapt, maar voor de rest is het grotendeels overeind gebleven.

De regering zegt zelf dat de nieuwe wet bedoeld is om een eind te maken aan bijna dagelijkse protesten van aanhangers van de in juli afgezette islamistische president Mohammed Morsi. De wet komt anderhalve week na het aflopen van de noodtoestand in Egypte.

Volgens burgerrechtenadvocaat Gamal Eid heeft Mansour met het ondertekenen van de wet 'een recht vergooid dat met veel bloedvergieten was verkregen'.

De inperking van het demonstratierecht kan volgens Hassan niet los worden gezien van andere voorstellen, zoals plannen om burgers voor militaire rechtbanken te berechten en maatregelen onder het mom van terreurbestrijding. Het zijn 'allemaal stappen om de basis van de politiestaat die na de opstand van januari 2011 bedreigd werd te verstevigen', zei hij. "De wet kan niet los worden gezien van wat er gaande is in andere domeinen. Het ergste moet nog komen."