'Gascontract verwijdert Oekraïne van Rusland'

Het wurgende contract over Russische gasleveringen aan Oekraïne bezorgt Kiev in toenemende mate hoofdpijn. "Iedere dag dat dit contract bestaat raken onze landen verder van elkaar verwijderd. Dit contract is de reden van voortdurende spanningen tussen ons. Het verhindert ons normale betrekkingen met elkaar te onderhouden."

Dat zegt premier Mykola Azarov van Oekraïne in een exclusief interview met persbureau ANP. "Dit contract betekent dat wij de hoogste prijs voor gas betalen in Europa", benadrukt de regeringsleider, die afgelopen week op werkbezoek was in Nederland. "Oekraïne verliest daardoor jaarlijks 7 miljard dollar."

Azarov refereert aan het in 2009 door de toenmalige premier Joelia Timosjenko afgesloten contract over gasleveringen aan Oekraïne. De politica werd in 2011 veroordeeld tot 7 jaar cel wegens machtsmisbruik in verband met het afsluiten van de omstreden gasovereenkomst met Rusland.

Ze was destijds met het Russische Gazprom een prijs overeengekomen van 530 dollar per 1000 kuub gas. In 2010 kreeg Oekraïne een korting van 100 dollar, waardoor de prijs nu 430 dollar is. Maar dit is nog altijd veel meer dan andere Europese landen betalen. Zo bedong Wit-Rusland in 2011 een prijs van 165 dollar.

"De overeenkomst is het gevolg van een illegaal document dat Timosjenko heeft getekend namens het land. Haar acties hebben grote schade aangericht aan de Oekraïense economie", stelt Azarov. Inmiddels onderhandelt Oekraïne al 3,5 jaar met Rusland over een verlaging van de gasprijs. "Helaas kan ik niet zeggen dat er vooruitgang zit in de onderhandelingen. Het contract geeft ons geen exit", zegt de premier.

Om onafhankelijker van Rusland te zijn, gaat Oekraïne nu eigen (schalie)gasvoorraden aanboren. "Er zijn nieuwe technieken om schaliegas te winnen die 20 jaar geleden niet bestonden. We kunnen gas kopen van Rusland voor 530 dollar per 1000 kuub, of we kunnen ons eigen gas naar boven halen voor 150à 160 dollar. Ieder land zou die kans grijpen."

Oekraïne sloot daartoe eerder dit jaar een contract met Shell voor een gaswinningsproject in het Yuzivska-gebied bij Donetsk. De overeenkomst heeft een waarde van zo'n 10 miljard dollar, de grootste buitenlandse investering in Oekraïne ooit. Afgelopen week tekenden beide partijen de overeenkomst voor de operationele fase.

Rusland is wel bereid iets aan de gasprijs te willen doen als Oekraïne samen met Rusland en Wit-Rusland een douane-unie wil vormen. Azarov: "Wij willen best zaken doen met een douane-unie op basis van open samenwerking en wederzijdse voordelen. We verhelen niet dat 40 procent van onze export naar Rusland gaat. 70 Procent daarvan betreft producten voor eindgebruikers, zoals motoren en machines. Andere landen kopen die niet van ons. Maar een douane-unie kan geen alternatief zijn voor de handel met andere landen."