Obama betreurt Russisch asiel Snowden
De Amerikaanse president Barack Obama is 'extreem teleurgesteld' over het Russische besluit klokkenluider Edward Snowden asiel te verlenen.
Snowden heeft donderdagmiddag papieren gekregen zodat hij de transitruimte van de Moskouse luchthaven Sjeremetjevo kon verlaten. Hij heeft een verblijfsvergunning voor een jaar gekregen. Het gaat om het tijdelijk asiel dat Snowden op 16 juli had aangevraagd. Dat heeft zijn advocaat Anatoli Koetsjerena donderdag gezegd. Waar Snowden zich nu precies bevindt, blijft om veiligheidsredenen geheim.
Obama's woordvoerder Jay Carney noemde het gebeuren niet bevorderlijk voor de band tussen de VS en Rusland. Het Witte Huis bekijkt nu opnieuw of Obama wel deel moet nemen aan de G20-top om 5 en 6 september in Sint Petersburg. Daar zou hij zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin ontmoeten. Carney bestempelde Snowden niet als 'klokkenluider' noch als 'dissident'. Snowden wordt in de VS aangeklaagd wegens spionage. De woordvoerder van Obama noemde de band met Rusland nu al 'gecompliceerd' waarbij de twee landen op een groot aantal terreinen van mening verschillen.
Eerder had Moskou al gezegd dat Snowden niet aan de Verenigde Staten zou worden uitgeleverd. Dat besluit werd genomen naar aanleiding van een brief die de Amerikaanse minister van justitie Eric Holder naar zijn Russische ambtgenoot stuurde. Holder stelde daarin dat Snowden nog steeds Amerikaans staatsburger is en uitgeleverd zou moeten worden. De Russen gaven Holder te verstaan dat Snowden niet uitgeleverd kon worden omdat hij zich niet op Russisch grondgebied bevond. Hij zat immers sinds 23 juni in de transitruimte van Sjeremetjevo. Bovendien bestaat er geen uitleveringsverdrag tussen de VS en Rusland, kreeg Holder te horen.
Snowden onthulde het grootschalig aftappen van telefoon- en dataverbindingen door de Amerikaanse geheime dienst NSA. Hij was op 23 juni op doorreis van Hong Kong naar Ecuador toen hij in Moskou bij een tussenlanding strandde. Washington trok zijn paspoort in en klaagde hem aan wegens diefstal en verraad. In het Amerikaanse Congres werd woedend gereageerd op het Russische asiel voor Snowden. Senator John McCain (Republikein, in 2008 tegenstander van Obama in de race om het presidentschap) noemde het een 'klap in het gezicht van de VS'. Volgens hem wilden de Russen de VS expres blameren. Volgens de senator moeten de VS de band met Rusland nu grondig heroverwegen. In het Congres gaan al stemmen op de OIympische Winterspelen in Sochi (Rusland), 7-23 februari 2014, te boycotten.
