'Gelderse politie in de fout bij fouilleeracties'

De politie in Gelderland had vorig jaar bij twee controles in Geldermalsen en Kerkdriel niet preventief mogen fouilleren. De politie heeft destijds misbruik van haar bevoegdheden gemaakt. Dat stelt Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer woensdag in een rapport.

Brenninkmeijer had een onderzoek ingesteld naar een controle die eind oktober plaatsvond op een parkeerplaats langs de A2 en een controle op een camping in Kerkdriel eind november. Volgens de ombudsman mag alleen gefouilleerd worden als er aanwijzingen zijn dat de veiligheid van de omgeving in het geding is. In zo'n geval wordt een veiligheidsrisicogebied aangewezen en is fouilleren toegestaan. Van een veiligheidsrisico was echter bij beide controles geen sprake.

"Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat uit opportunisme is geprobeerd om preventief fouilleren aan het reeds beschikbare arsenaal opsporings- en controlemogelijkheden toe te voegen", stelt Brenninkmeijer in het rapport. Volgens de ombudsman zijn de betrokken burgemeesters en het Openbaar Ministerie 'marionetten van de politie' geweest.

"Ik ben bezorgd over het gemak waarmee de bestuurders en de officieren van justitie in beide gevallen aan de waarborgen voor de burger voorbij zijn gegaan", aldus de ombudsman. Brenninkmeijer vindt dat het middel preventief fouilleren om misbruik te voorkomen voortaan niet meer in combinatie met andere controleacties moet worden ingezet.

De politie stelt in een reactie dat van misbruik geen sprake is geweest omdat 'slechts gebruik werd gemaakt van de bevoegdheden die haar voor beide acties door het bevoegd gezag waren gegeven'. De politie erkent dat preventief fouilleren een ingrijpend middel is en dat het volgens de regels moet worden ingezet, maar benadrukt dat het in beide gevallen een onderdeel van de actie was en niet 'de primaire doelstelling'. De acties worden aan de hand van het rapport van de ombudsman verder geëvalueerd.