Koningin opent Rijksmuseum
Het Rijksmuseum in Amsterdam wordt zaterdag omstreeks het middaguur geopend door koningin Beatrix. De twaalf uur durende heropening betekent het sluitstuk van een verbouwing die vijf jaar langer duurde en miljoenen euro's meer kostte dan gepland, maar werd omarmd door de bezoekers die er al een kijkje mochten nemen.
Een belangrijk deel van de werkzaamheden in de afgelopen tien jaar bestond uit het in ere herstellen van het gebouw van architect Pierre Cuypers uit 1885. In de loop van de twintigste eeuw waren de details op de muren, vloeren en plafonds steeds verder bedekt met lagen witte verf, systeemplafonds.
De eerste taak van architectenbureau Ortiz y Cruz was het restaureren van de originele details. Ook braken de architecten de binnenhoven van het museum, die na de Tweede Wereldoorlog waren volgebouwd met kantoren, weer open. Daaruit ontstond een groot atrium, dat gratis te bezoeken is en waar de stempel van de Spaanse architecten het duidelijkst te zien is.
"Het is het einde van vele jaren inspanning. Ik ben bang dat ik het gevoel van een leeg nest ga krijgen, als bij een kind dat het huis uitgaat", zei Antonio Ortiz bij de persopening tegen Novum Nieuws. Hij is trots op de manier waarop hij met collega Antonio Cruz oude en nieuwe architectuur wist te combineren. De verbouwing kostte uiteindelijk 375 miljoen euro.
Waar het oude Rijksmuseum was gebouwd voor zo'n veertigduizend jaarlijkse bezoekers, moet het museum nu anderhalf tot twee miljoen kunstliefhebbers aankunnen. Directeur Wim Pijbes wil dat alle Nederlandse kinderen tot en met 18 jaar het topstuk uit de collectie, De Nachtwacht van Rembrandt, zien. Zij krijgen gratis entree.
Het motto van het museum is volgens Pijbes 'gevoel voor schoonheid, besef van tijd'. "Wij willen inspireren en intrigeren", verwijst hij naar de ambitie van het museum om kunst te verbinden met de nationale geschiedenis. Naast het 'museum van Nederland' moet de instelling ook de 'nationale schatkist' van Nederland zijn.
Minister voor Wonen en Rijksdienst Stef Blok (VVD) omschreef het museum tijdens de persopening liever als 'nationale huiskamer', met de nieuwste technische snufjes. Zo worden 7500 voorwerpen in de tachtig museumzalen verlicht door speciaal voor het museum ontworpen LED-verlichting van Philips.
Het elektronicaconcern leverde in totaal bijna driekwart miljoen LEDs. Voor de verlichting van sommige voorwerpen, zoals een antiek poppenhuis, kwamen technici tot drie keer toe terug naar het museum om de geschikte verlichtingsmethode te vinden.
Ook de opstelling van de stukken in het museum is ingrijpend veranderd. Alleen De Nachtwacht hangt op zijn oude plaats, aan het einde van de eregalerij. Het museum koos voor een chronologische aanpak, waardoor sculpturen, schilderijen, meubels en glaswerk in dezelfde ruimtes zijn geplaatst. Pijbes en zijn collega's braken daarmee met de museale traditie, waarin voorwerpen per soort werden tentoongesteld.
De nieuwe aanpak en uitstraling van het museum is in binnen- en buitenland enthousiast ontvangen. "Perfectie is bijna overal bereikt", oordeelde de Volkskrant. "Het resultaat van de tien jaar durende combinatie van restauratie en vernieuwing is grandioos", vond NRC Handelsblad. "De langverwachte resultaten zijn zo spectaculair dat het ernaar uitziet dat het museum nog jaren model zal staan voor andere instellingen", voorspelde de Britse krant The Guardian.
Het Rijksmuseum opent zijn deuren in een drukke tijd. April en mei behoren tot het hoogseizoen voor culturele instellingen in Amsterdam. Om de bezoekersstroom op te vangen, heeft het museum verschillende maatregelen genomen. Zo werd alvast begonnen met online kaartverkoop, waarbij 75 duizend kaarten werden verkocht.
Bezoekers die liever in wat rustiger tijden gaan, kunnen het hele jaar terecht. Het museum is namelijk 365 dagen per jaar geopend, en heeft vanaf de heropening langere openingstijden. Na de heropening door koningin Beatrix zaterdag is het museum tot middernacht gratis toegankelijk.
