'Gif veel schadelijker voor bijen dan gedacht'

Een bestrijdingsmiddel dat in de landbouw wordt gebruikt is waarschijnlijk veel schadelijker voor bijen dan wordt gedacht. Dat concludeert Natuur en Milieu nadat de stichting inzage heeft gekregen in onderzoeken van bestrijdingsmiddelenfabrikant Bayer.

Natuur en Milieu kreeg bij een vestiging van Bayer in Mijdrecht inzage in de studie, maar mocht geen kopieën maken. Bijen en hommels zijn cruciaal voor de voedselvoorziening. De insecten bestuiven het grootste deel van de belangrijkste voedselgewassen.

Groente- en fruittelers moeten het middel imidacloprid volgens Natuur en Milieu niet meer gebruiken. Het middel van Bayer wordt er al langer van verdacht hoge sterfte onder bijen te veroorzaken. Het college dat gaat over de toelating van bestrijdingsmiddelen op de markt, het Ctgb, is volgens de stichting bij de toelating van het middel uitgegaan van een studie die door Bayer zelf is uitgevoerd. Het Ctgb heeft volgens hoofd voedsel bij Natuur en Milieu Sijas Akkerman niet kritisch genoeg naar het onderzoek gekeken.

Akkerman stelt dat bij de proeven gebruik is gemaakt van extra sterke bijen. Ook zou alleen zijn gekeken naar directe sterfte door het gif. "Maar er is niet bekeken of de bijen hun richtingsgevoel kwijtraken, zoals uit andere studies naar voren komt. Ook neemt hun weerstand af. Ze vinden veel moeilijker hun voedsel of hun korf en hele bijenvolken gaan hierdoor verzwakt de winter in, waardoor ze die niet overleven. De meeste studies duurden maar een paar dagen."

Het middel moet volgens Akkerman uit de handel worden gehaald totdat duidelijk is wat de effecten precies zijn. De studie van de fabrikant is volgens Akkerman meer dan tien jaar oud. De Bijenstichting wil dat deze en andere studies openbaar worden, maar Bayer stelt die studies geheim te willen houden voor concurrenten. De rechtbank in Den Haag bepaalt woensdag of de studies openbaar moeten worden.

Het Europees Hof bepaalde eerder dat de studies naar het middel propamocarb openbaar moeten worden. Deze zaak is volgens Akkerman vergelijkbaar. "Maar een procedure bij het Europees Hof duurt zes jaar. Omdat we sneller wilden weten hoe het met deze studie zit, hadden we Bayer alvast om inzage gevraagd."

De stichting heeft haar bevindingen dinsdag kenbaar gemaakt aan het Ctgb. "Daar is toegezegd dat ze serieus en zorgvuldig worden bekeken." Een woordvoerder van het Ctgb was niet direct bereikbaar voor een toelichting.

Greenpeace kondigde dinsdag aan een campagne tegen bijensterfte te beginnen. Een verbod op een aantal nieuwe bestrijdingsmiddelen is volgens de milieuorganisatie een 'cruciale eerste stap' om meer bijensterfte te voorkomen.


'Gif veel schadelijker voor bijen dan gedacht' (Foto: Novum)