Raad van State pleit voor lastenverlichting
Tegenover de bezuinigingen moet ook lastenverlichting staan. Dat bepleit de Raad van State in het jaarverslag over 2012, dat donderdagochtend is gepresenteerd door de vicepresident van het hoogste adviesorgaan van de regering, Piet Hein Donner.
Door de bezuinigingen kunnen burgers minder vaak een beroep doen op collectieve regelingen. Maar dan moet er wel uitzicht zijn op lastenverlichting, staat te lezen in de inleidende beschouwing bij het jaarverslag. "Anders worden burgers wel met een eigen verantwoordelijkheid opgezadeld, maar wordt de noodzakelijke bestedingsruimte daarvoor nog steeds wegbelast."
Ook als lastenverlichting op korte termijn niet mogelijk is, omdat het kabinet snel opbrengsten wil genereren om het tekort terug te dringen, moet ze 'op afzienbare termijn reëel in het vooruitzicht' worden gesteld. Gebeurt dat niet, dan zullen mensen bovendien meer gaan sparen dan nodig is en dat is slecht voor de economie.
De Raad van State stelt dat lastenverhoging tot dusverre een groot aandeel heeft gehad bij het terugdringen van het tekort. "Het lijkt erop te wijzen dat de grenzen van een oplossing voor het overheidstekort door verhoging van de collectieve lastendruk zijn bereikt."
De Raad van State schrijft verder dat de huidige crisis niet van voorbijgaande aard is, maar structurele hervormingen en aanpassingen vergt. Niet alleen aanpassingen aan een nieuwe situatie, maar ook aan een 'nieuwe dynamiek waarin Europa vooralsnog steeds verder achteropraakt'.
Nederland verkeert daarbij momenteel in een overgangsfase. Daarbij moet worden voorkomen dat het land 'langdurig vastloopt' in het proces van overgang. "Dat kan het functioneren van de staat ernstig aantasten, zoals de ervaring in andere Europese landen in 2012 heeft laten zien", waarschuwt de raad. Bij de aanpak van de crisis is Europese samenwerking verder een 'wezenlijke voorwaarde'.
Het adviesorgaan waarschuwt verder voor de gevolgen van de voortgaande decentralisatie en de overdracht van taken aan gemeenten, zoals op het gebied van de jeugdzorg en sociale zekerheid. Het risico ligt op de loer dat de overheid daar in veel gevallen een 'steeds beperktere greep' op heeft.
De Raad van State heeft in 2012 meer wetgevingsadviezen (566) uitgebracht dan in 2011 (510), blijkt verder uit het jaarverslag. De gemiddelde adviesduur bedroeg 39 dagen. Bijna tachtig procent van alle adviesaanvragen werd binnen twee maanden afgehandeld. In 7,2 procent van de gevallen had de Raad van State ingrijpende kritiek op een voorstel.
