'Neanderthalers uitgestorven door konijnen'

Konijnen zijn schattige beestjes, maar ze kunnen voor een hoop problemen zorgen. In het hedendaagse Australië zijn ze een enorme plaag geworden, in de middeleeuwen was er het konijn van Caerbannog dat godvrezende graalridders doodde, en nu blijken ze ook al verantwoordelijk te zijn voor het uitsterven van de neanderthalers.

Nou ja, verantwoordelijk: de werkelijkheid is iets genuanceerder. Wetenschappers denken dat de vroegste mens een voordeel had op de neanderthalers. In lijn met de evolutietheorie wordt aangenomen dat mensen op een of andere manier beter waren aangepast, waardoor onze voorouders het haalden op onze 'neven'.

Lang werd gedacht dat het voordeel was dat mensen wél in staat waren om vissen en vogels te vangen, en neanderthalers niet. Echter, door de ontdekking van neanderthalerwerktuigen met sporen van veren en visschubben, kon die hypothese de prullenbak in. Een nieuwe hypothese was nodig, en daarbij komen de konijntjes kijken.

John Fa van het Durrell Wildlife Conservation Trust veronderstelt nu namelijk dat Homo neanderthalensis, in tegenstelling tot Homo sapiens, niet in staat was om kleine diertjes te vangen. Men ontdekte namelijk een omslag in diëet, van grote dieren als herten naar met name konijnen, precies rond de tijd dat de neanderthalers uitstierven.

Er zijn echter ook direct critici. Bruce Hardy van Kenyon College in Ohio stelt dat Fa de zaak overdrijft. Mensen hebben wellicht meer konijnen gegeten dan neanderthalers, maar geen van beide had een dieet dat bestond uit uitsluitend vlees. Het verschil zou niet genoeg zijn om mensen een doorslaggevend voordeel te zijn.

Om aan goede wetenschap te doen, moet Fa proberen zijn hypothese te ondersteunen of falsifiëren. Dit wil hij dan ook doen in zijn volgende onderzoek. Hij is van plan om de isotopen in de botresten van de hominiden die in Zuid-Frankrijk en Spanje gevonden zijn te analyseren. Die geven mogelijk uitsluitsel over wat zij aten.