Fyra misschien nog een jaar aan de kant

De geplaagde hogesnelheidstrein Fyra staat wellicht nog wel een jaar stil. Naast problemen met onderdelen die van de trein vallen, schijnt er ook een groot softwarematig probleem te zijn. Dat zou blijken na een analyse door technisch vakblad 'De Ingenieur'.

Afgelopen maand verloren de treinstellen delen van een bodemplaat doordat de Italiaanse trein niet zo goed met sneeuw en winterweer overweg kan. De producent van de trein kroop toen diep door het stof en gaf aan het probleem binnen drie dagen op te kunnen lossen. Wat tot op heden nog niet gelukt is.

Naast het 'winterklaar maken' van de Fyra zou er nu dus ook een probleem in de software van het beveiligingssyteem (ERTMS) zitten. Volgens het blad treedt er mogelijk een storing op wanneer de trein de grens tussen Nederland en België passeert. Op dat moment moet het beveiligingssysteem van de trein automatisch overschakelen van een Nederlands- naar een Belgisch telefoonnetwerk. Via dit systeem worden de toegestane snelheid en andere informatie over het traject naar de trein gestuurd. Andersom geeft de trein via dit systeem zijn positie door aan de treindienstleiding.

Wanneer het systeem overschakelt kan het voorkomen dat het te lang duurt om verbinding te maken. De trein maakt dan vanwege de veiligheid automatisch een noodstop. Het systeem werkt met kastjes die naast het spoor zijn gezet. Wanneer de trein zo'n kastje passeert weet de trein waar hij zich op dat moment op het spoor bevindt. Door een andere fout in dezelfde software kan het gebeuren dat de trein 'verbinding' maakt met een kastje aan de andere kant van het spoor, waar men in tegenovergestelde richting rijdt, waardoor de trein als het ware verdwaalt. Het lijkt dan alsof de trein ineens van richting is veranderd wat ook een noodstop tot gevolg heeft.

Opmerkelijk genoeg had de Thalys bij de invoering op de HSL last van precies dezelfde problemen. Ook toen bleek de fout in de software van het beveiligingssysteem te zitten. De software is toen succesvol aangepast en heeft de problemen verholpen. Dat de Fyra last heeft van dezelfde problemen is niet zo gek. Het bedrijf achter de software van beide treinen heeft voor de Fyra de oude versie van de software van de Thalys genomen om verder te ontwikkelen voor de Nederlandse hogesnelheidstrein. Alleen zijn de fouten, waarvan men wist dat ze er in zaten, niet aangepast.

Het aanpassen van de software en het vervolgens opnieuw certificeren daarvan kan maanden gaan duren. Volgens het vakblad kan dat zelfs wel tot een jaar duren. Iets waar de NS zeker niet op zit te wachten. Volgens Bert Meerstadt, directeur van de NS, zou de NS de Fyra 'per kerende post' terug kunnen sturen naar Italië wanneer de problemen niet niet binnen drie maanden zijn opgelost. Van die drie maanden zijn er inmiddels nog maar twee over. Of de NS dat ook daadwerkelijk zal doen is niet bekend. Het gehele artikel over de problemen met de Fyra is hier te lezen. (PDF).