Kritiek op kersttoespraak koning België

De Belgische koning Albert II krijgt veel kritiek op zijn kersttoespraak, waarin hij waarschuwt voor de gevaren van het populisme. De vergelijking die hij trekt met de opkomst van het nazisme tijdens de crisis in de jaren dertig schiet niet alleen bij de populistische Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) in het verkeerde keelgat, melden Belgische media.

"In de verwarde tijden die we nu meemaken moeten we waakzaam blijven, en de populistische betoogtrant helder doorzien", zegt de koning in de gewraakte passage. "Altijd zoeken ze naar zondebokken voor de crisis, ofwel zijn het de vreemdelingen ofwel landgenoten uit een ander landsdeel. Zulk betoog komt vandaag vaak voor in talrijke Europese landen, ook bij ons. De crisis van de jaren dertig en de populistische reacties die ze teweegbracht mogen niet worden vergeten. Men heeft gezien welke rampzalige gevolgen dat voor onze democratieën heeft betekend."

De koning bezondigt zich hiermee juist zelf aan populisme, stelt professor en specialist in de geschiedenis van de Belgische monarchie Mark van den Wijngaert in de krant De Morgen. De koning richt zijn pijlen volgens hem impliciet op de N-VA, omdat die de schuld van de crisis bij de Franstaligen legt. Volgens de professor is het vervolgens een stap te ver om dat te vergelijken met het populisme in de jaren dertig. "Een grote stap te ver."

Ook de Antwerpse politicoloog Dave Sinardet vindt de vergelijking met de jaren dertig over de top, zegt hij in Het Nieuwsblad. Politicoloog Carl Devos vindt volgens Het Laatste Nieuws dat premier Elio Di Rupo een steek heeft laten vallen door de tekst voor de toespraak goed te keuren. "Wie de monarchie liefheeft, had die passage moeten laten schrappen. Want op deze manier maakt het koningshuis zichzelf kapot."

Het kabinet van Di Rupo zegt volgens de Vlaamse omroep VRT in een reactie dat de koning een gevoel van ongerustheid heeft uitgesproken. "Daarbij heeft hij verwezen naar historische gebeurtenissen die niet hebben bijgedragen om oplossingen te vinden. Hij heeft geen enkele partij bij naam genoemd."

Voorzitter van de N-VA Bart de Wever voelt zich volgens Het Laatste Nieuws niet aangesproken door de verwijzing naar de jaren dertig. Maar ondervoorzitter Ben Weyts stelt in de krant dat de koning zich door Di Rupo heeft laten misbruiken. "Deze toespraak leek wel een uitzending door derden van de PS." Hij kondigt parlementaire vragen aan.