Klimaatbeleid duurder dan verwacht

Het klimaatbeleid in Nederland tot 2005 is duurder geweest dan verwacht. De kosten en effectiviteit van het gevoerde beleid na die tijd is niet in te schatten. Dat blijkt uit een studie van de Tweede Kamer naar de effecten van het klimaatbeleid tussen 1989 en 2012.

De onderzoekers hebben een uitgebreide analyse gemaakt van beschikbare onderzoeken, rapporten en gegevens over de kosten en effecten van het gevoerde klimaat- en energiebeleid. De kosten tot 2005 zijn met name hoger dan verwacht doordat de kosten van hernieuwbare energie hoger uitvielen. Het bleek in die periode veel goedkoper om energie te besparen dan hernieuwbare energie te gebruiken.

Uit de beschikbare cijfers blijkt dat in de periode 1999-2003 een CO2-reductie is bereikt van 11,4 megaton, ofwel 2,3 megaton per jaar. Daarvan was 8,1 megaton het gevolg van energiebesparing, 1,7 megaton het gevolg van de inzet van duurzame energie en 1,5 megaton het gevolg van de reductie van overige broeikasgassen. Aan het eind van de periode 2006-2011 lagen de emissies 12,4 megaton lager (2,1 megaton per jaar) dan wanneer geen beleid was gevoerd.

Voor de periode na 2005 is het moeilijker om conclusies te trekken over de effectiviteit en de kosten van het beleid, onder meer doordat gegevens daarvoor ontbreken. De onderzoekers bevelen daarom aan dat nog eens goed te onderzoeken. De onderzoekers vermoeden sterk dat het klimaatbeleid over de gehele linie kosteneffectiever kunnen zijn als meer energie was bespaard.

"Als er minder energie wordt gebruikt, hoeft er namelijk minder duurzame energie te worden opgewekt, wat relatief duur is", luidt het rapport. Uit de verschillende evaluaties blijkt namelijk 'keer op keer' dat de beleidsinstrumenten voor energiebesparing in de industrie 'betrekkelijk weinig' besparing hebben opgeleverd.

En om tot een meer kosteneffectief beleid te komen is het verstandig om energiebesparing sterker te stimuleren, luidt een andere aanbeveling. Vooral in de industrie en bebouwde omgeving is er nog een 'groot potentieel' beschikbaar. Dat kan worden benut door een 'minder vrijblijvende aanpak' te hanteren, dat meer is gericht op regulering. Voor het verkeer zou een kilometerheffing kunnen worden ingevoerd.