Senaatsvoorzitter kritisch over kleiner parlement

De voorzitter van de Eerste Kamer Fred de Graaf (VVD) heeft kritiek op het voorstel van het kabinet om het parlement te verkleinen. Het is de vraag of het bijdraagt aan meer vertrouwen van burgers in de democratie, zei hij vrijdag tijdens een toespraak voor het Montesquieu Instituut.

"Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat degenen die zij als volksvertegenwoordiger kiezen ook daadwerkelijk wetsvoorstellen beoordelen", stelt De Graaf. "Dat zal met een kleiner parlement moeilijker worden."

Het kabinet stemde vrijdag in met het voorstel om de Tweede Kamer te verkleinen van 150 naar honderd leden en de Eerste Kamer van 75 naar vijftig leden. Het kabinet wil dat vanuit het streven naar een 'kleine en slagvaardige overheid'.

Volgens De Graaf is het echter maar de vraag of de benodigde besparing wordt bereikt. Minder Kamerleden zal leiden tot meer ambtelijke ondersteuning wanneer de senatoren hun werk goed willen kunnen blijven doen. Ook is de omvang van de senaat in vergelijking met omliggende landen al 'zeer beperkt', zei hij.

De VVD'er staat niet alleen in zijn kritiek. Ook de Raad van State oordeelt kritisch, blijkt uit het vrijdag gepubliceerde advies over het wetsvoorstel. Het hoogste adviescollege van de regering vindt de reden om het parlement te verkleinen vanwege bezuinigingen en het streven naar een kleinere overheid 'niet toereikend en niet valide'.

Het voorstel voldoet verder niet aan de voorwaarden om de grondwet te kunnen wijzigen. "Het voorstel is immers niet het resultaat van een grondige voorafgaande consultatie tussen parlement en regering, waarbij een uitkomst met voldoende breed draaglak in beide Kamers is bereikt", stelt het adviescollege.

De Raad van State erkent dat het parlement zou kunnen worden verkleind wanneer de parlementariërs minder te doen hebben. Er zijn echter 'eerder tekenen dat het takenpakket is toegenomen', luidt het oordeel. Ook deze motivering gaat dus mank.

De kritiek van de Raad van State lekte in juli al uit. Premier Mark Rutte (VVD) wuifde die toen weg. Hij vindt dat de democratie voor 1956, toen de Kamer werd uitgebreid van honderd naar 150 leden, ook goed functioneerde. "Ik zie werkelijk niet, nu we daar op terugkijken, wat de meerwaarde is geweest van de uitbreiding naar 150."

Voor de verkleining van het kabinet is een grondwetswijziging nodig. Dit houdt in dat het wetsvoorstel twee keer behandeld moet worden door het parlement. Aangezien de huidige Kamer niet meer bijeenkomt voor de verkiezingen, moet de volgende Kamer zich buigen over het plan.


Senaatsvoorzitter kritisch over kleiner parlement (Foto: Novum)