De Krom: Bijstandontvanger denkt te vrijblijvend

Bijstandsontvangers denken te vrijblijvend over de sollicitatieplicht. Dat stelt staatssecretaris van Sociale Zaken Paul de Krom (VVD) in een reactie op onderzoek dat hij heeft laten uitvoeren naar de motieven die spelen bij het zoeken en vinden van laaggeschoold werk.

Van de bijstandsontvangers geeft ongeveer 43 procent aan dat ze het belangrijk vinden dat ze zin hebben in een nieuwe baan, zo wijst het onderzoek uit. Ondanks dat ze alles moeten aanpakken om zo snel mogelijk uit de uitkering te komen, vindt 49 procent dat de baan geen lange reistijd mag hebben. Volgens De Krom zien bijstandsontvangers daarnaast tijdelijk werk te vaak niet voor vol aan.

Ondertussen maken gemeentelijke sociale diensten te weinig gebruik van dwang en drang om bijstandontvangers aan de slag te krijgen, stelt de staatssecretaris. Nog niet de helft van de bijstandontvangers vindt dat de gemeente controleert of ze voldoende solliciteren. Maar 14 procent van de bijstandsontvangers heeft weleens een waarschuwing of sanctie opgelegd gekregen. Daarbij zijn sociale diensten niet altijd alert om bijstandontvangers te wijzen op tijdelijk werk.

Volgens De Krom zijn er baankansen in sectoren waar veel laaggeschoold werk is, 'getuige de driehonderdduizend Midden- en Oost-Europeanen die in Nederland deze banen vervullen'. Werkgevers eisen volgens de onderzoekers van nieuw personeel vooral een ding: motivatie. Volgens werkgevers scoren Midden en Oost-Europeanen daarop beter dan bijstandsontvangers.

Slechts een derde van de bijstandontvangers is daarnaast ingeschreven bij een uitzendbureau, terwijl 58 procent van de vacatures voor laaggeschoold werk wordt ingevuld via deze bureaus.

De staatssecretaris vindt dat een cultuuromslag nodig is. "Sociale diensten moeten bijstandontvangers meer stimuleren om tijdelijk werk aan te pakken. Tijdelijk werk is altijd beter dan een uitkering. Bovendien stroomt bijna de helft van de uitzendkrachten uiteindelijk door naar regulier werk."

Bijstandontvangers moeten daarnaast beseffen dat een uitkering geen keuze is, maar noodzaak, stelt De Krom. "Als je kunt werken en er is werk, dan ga je aan de slag. Als je het recht hebt op een uitkering als het tegenzit, dan heb je ook de plicht om voor je eigen boterham te zorgen als dat kan. Sociale diensten handhaven die verplichting te weinig. Dat moet veranderen."

De Krom stelt gemeenten beter toe te willen rusten om de handhaving te verbeteren. Dit moet onder meer door aanpassingen in de bijstandswet.