Samenleving betaalt schadevergoedingen

Het grootste deel van de schadevergoedingen voor slachtoffers van geweld- en zedenmisdrijven komt voor rekening van de maatschappij. Dat meldt RTL Nieuws zaterdagavond op basis van opgevraagde cijfers.

Uit de cijfers blijkt dat de overheid sinds september in 6500 zaken ruim tien miljoen euro aan schadevergoeding heeft uitgekeerd aan slachtoffers van geweld- en zedenmisdrijven. Vooralsnog is daarvan slechts zes ton geïncasseerd bij de daders. Justitie probeert nu nog circa negen miljoen euro aan voorschotten te innen. Ruim acht ton, vooral uit oudere zaken, is inmiddels afgeboekt als niet te innen.

Sinds vorig jaar bestaat er een regeling, waarbij de overheid de schade voor slachtoffers van zeden- en geweldsmisdrijven voorschiet. Slachtoffers kunnen om een voorschot vragen als een vonnis onherroepelijk is en de rechter heeft bepaald dat de dader het slachtoffer schadevergoeding moet betalen. Ook moeten er acht maanden zijn verstreken zonder dat de dader heeft betaald.

Het ministerie van Veiligheid en Justitie stelde eerder over de regeling dat de dader vaak niet kan of wil betalen. Voor slachtoffers zou het veelal te confronterend zijn om er zelf achteraan te gaan. Daarom schiet het Centraal Justitieel Incassobureau de schade voor en gaat het zelf achter de dader aan.

Het incasseren van het betaalde geld bij de daders zou echter moeizaam gaan, omdat er veel jarenlang in de gevangenis zitten en geen vermogen of inkomen hebben. Daarnaast verliest justitie sommige daders uit het oog, bijvoorbeeld omdat ze illegaal in Nederland verbleven en na hun veroordeling het land uit zijn gezet.

Verder is een onbekend aantal daders in verschillende zaken veroordeeld tot het betalen van schadevergoedingen. Naarmate het te vergoeden bedrag hoger is, duurt het langer voordat de dader de schuld heeft afbetaald.

Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Fred Teeven (VVD) is niet ontevreden over het verloop van de regeling, maar vindt wel dat het incasseren beter moet, zegt hij tegen RTL Nieuws. "We gaan meer mensen opleiden om meer geld bij de daders weg te kunnen halen. Maar we hebben de tijd, veertig jaar per voorschot."

Advocaat Richard Korver stelt echter dat justitie zelf te laks is. Volgens hem zou al tijdens het proces beslag moeten worden gelegd op geld en onroerend goed van daders. "Als de rechter vervolgens bepaalt dat de dader de schade moet vergoeden, dan hoeft justitie niet daarna nog eens een keer te gaan kijken of en waar er wat te halen valt."