Langstudeerboete mag van rechter

Studenten die meer dan een jaar langer doen over hun studie, zijn verplicht de zogenoemde langstudeerboete te betalen. Dat heeft de rechtbank in Den Haag woensdag bepaald in een kort geding over het verhoogde collegegeld voor langstudeerders, dat drie studentenorganisaties hadden aangespannen tegen de staat.

Voor een groep deeltijdstudenten moet wel een uitzondering gemaakt worden, vindt de rechter. Het gaat om de groep die zich voor 1 februari 2011 had ingeschreven. Deze deeltijdstudenten kunnen wanneer ze nominaal studeren namelijk al in aanmerking komen voor het verhoogde collegegeld en dat is volgens de rechtbank in strijd met het gelijkheidsbeginsel.

Voor voltijdstudenten vervalt het recht op onderwijs niet door de verhoging van het collegegeld voor langstudeerders, oordeelde de rechter. Volgens de rechtbank is het feitelijk niet onmogelijk om te blijven studeren. Ook het feit dat nominaal studerende studenten niet geraakt worden en dat er de mogelijkheid is een jaar langer over de studie te doen werd meegewogen.

De langstudeerboete of 'Halbeheffing', genoemd naar staatssecretaris van Onderwijs Halbe Zijlstra (VVD), moet studenten stimuleren hun opleiding snel af te maken. Het collegegeld wordt met 3063 euro verhoogd als studenten tijdens hun bachelor- of masteropleiding meer dan een jaar extra nodig hebben. De wet werd vorige zomer goedgekeurd door de Eerste en Tweede Kamer en gaat vanaf komend studiejaar in.

De studentenorganisaties hadden het kort geding aangespannen in de hoop dat de maatregel aangepast zou worden. De organisaties vinden het onterecht dat Zijlstra de regels 'tijdens het spel heeft veranderd'. De maatregel geldt namelijk niet alleen voor nieuwe studenten, maar ook voor studenten die al bezig zijn. Ook vinden zij dat deeltijd- en voltijdstudenten over een kam worden geschoren.

Afgelopen collegejaar stonden volgens de Landelijke Studenten Vakbond 79 duizend studenten ingeschreven die meer dan een jaar extra deden over hun studie. Volgend jaar zijn dat er volgens de bond sowieso meer dan 66 duizend. Alleen studenten met een chronische ziekte, een bestuursfunctie of studenten die een schakeljaar volgen na hun hbo-diploma ontlopen de maatregel. Een recente oproep van meerdere onderwijsbestuurders om ook topsporters te ontzien van de boete werd door Zijlstra afgewezen. De Fontys Hogeschool liet daarop weten voor haar topsportstudenten het verhoogde collegegeld te compenseren.