Gemeenten relativeren bijstandsfraude
De meeste bijstandsgerechtigden houden zich aan de regels. Over de omvang en aard van bijstandsfraude valt geen zinnig woord te zeggen. Dat is de ervaring van gemeenten, meldt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) dinsdag.
De VNG reageert op berichten dat bijstandsfraudeurs nauwelijks worden aangepakt. Het Landelijk Contact Sociaal Rechercheurs (LCSR) stelt dat gemeenten te weinig investeren in grote onderzoeken, waardoor veel fraudeurs vrij spel hebben.
Het LCSR vermoedt dat jaarlijks een half miljard tot een miljard euro in zakken van fraudeurs verdwijnt. De branchevereniging vindt dat fraudeurs de gevangenis in moeten, omdat ze boetes toch niet kunnen betalen.
De sociale diensten en de VNG betreuren dat bijstandsgerechtigden 'zonder onderbouwing' in een kwaad daglicht worden gesteld. De fraude bedraagt 53 miljoen euro op jaarbasis, minder dan twee procent van het totaal aan bijstandsuitkeringen. Dat rechtvaardigt de aanname dat het leeuwendeel van de ontvangers niet fraudeert.
De VNG verwijst naar onderzoek van de Erasmus Universiteit, waarin wordt geconcludeerd dat het nagenoeg onmogelijk is de feiten rondom fraude vast te stellen. De koepelorganisatie twijfelt aan het nut van gevangenisstraffen of hogere boetes. "De ervaring leert dat betere voorlichting en koppeling van gegevens veel effectiever is." De VNG wijst erop dat momenteel wetgeving in voorbereiding is om bestanden 'nog beter' te kunnen koppelen.
Sociale diensten constateren dat veruit de meeste fraude het gevolg is van onwetendheid en de complexiteit van de regelingen, waardoor mensen vaak geen, onvolledige of de verkeerde gegevens aanleveren.
Fraudeurs kunnen nu strafrechtelijk worden vervolgd als de fraude meer dan tienduizend euro bedraagt. Dat wordt per 1 januari vijftigduizend euro. De VNG, het Openbaar Ministerie en de sociale diensten hebben eerder al aangegeven niet gelukkig te zijn met die verhoging. Het zou de mogelijkheden beperken om mensen die misbruik maken van de bijstand aan te pakken.
