Kamer wil één meldpunt slachtoffers misbruik

De Tweede Kamer ondersteunt het pleidooi van de commissie-Samsom voor het instellen van één meldpunt waar slachtoffers van seksueel misbruik terecht kunnen. Voor een aanvullend parlementair onderzoek ontbreekt vooralsnog een meerderheid, bleek dinsdag tijdens het debat over het seksuele misbruik in de kerk.

Een meerderheid van PvdA, SP, PVV, VVD, CDA en GL steunt het voorstel van Rieke Samson voor een onafhankelijk meldpunt. Zij onderzoekt het misbruik van kinderen in overheidsinstellingen en pleitte zondag voor een meldpunt met een lage drempel en deskundige bezetting.

De Kamer buigt zich dinsdag over het rapport van de commissie-Deetman over het seksueel misbruik in katholieke instellingen. Deetman rapporteerde eind vorig jaar dat tussen 1945 en 1981 tussen de tien- en twintigduizend kinderen zijn misbruikt. Ook was sprake van een zwijgcultuur in de kerk. De daders kunnen niet meer worden aangepakt, omdat bijna alle zaken zijn verjaard.

Kamerbreed werd afschuw uitgesproken over wat zich de afgelopen decennia in de kerk heeft afgespeeld. "Duizenden levens zijn door toedoen van de rooms-katholieke kerk geruïneerd", zei Khadija Arib (PvdA). De omvang van het misbruik en de omvang van het leed blijft ongelooflijk, zei Lilian Helder (PVV).

"Het is uiterst pijnlijk. Ik ervaar dat ook persoonlijk", zei Arie Slob van de orthodox-protestante ChristenUnie. "Ik voel me verbonden met mijn katholieke broeders en zusters." Sharon Gesthuizen (SP) sprak van 'gruwelijke gebeurtenissen'. "Het misbruik was zo intens, zo ingrijpend, zo talrijk", zei Madeleine van Toorenburg (CDA).

PVV-Kamerlid Helder eiste dat minister van Veiligheid en Justitie Ivo Opstelten (VVD) het Openbaar Ministerie alsnog een aanwijzing geeft om over te gaan tot vervolging, ook al is sprake van verjaring. De 'uitzonderlijke situatie' waarbij de kerk van bovenaf een zwijgcultuur oplegde waar minderjarigen zich niet aan konden onttrekken, rechtvaardigt dat volgens haar.

De oppositiepartijen PvdA, SP en GroenLinks eisten een aanvullend parlementair onderzoek. Met name het seksueel misbruik van vrouwen en meisjes en lichamelijke mishandeling zijn onderbelicht gebleven in het rapport van Deetman. Dat geldt ook voor de rol van de overheid. "Je kunt mij niet wijsmaken dat er op deze schaal is misbruikt en niemand bij politie en justitie dat heeft opgemerkt", zei Tofik Dibi (GroenLinks).

Steun van de gedoogcoalitie ontbreekt vooralsnog. Regeringspartij VVD liet weten niets te zien in een aanvullend parlementair onderzoek. Dat zou er op neerkomen dat de Kamer het werk van Deetman in het openbaar over zou doen, zei Kamerlid Ard van der Steur. Gedoogpartner PVV houdt een parlementair onderzoek als 'stok achter deur' achter de hand, maar zegde nog geen steun toe. Helder wil eerst garanties dat dit niet ten koste gaat van de slachtoffers.

Ook de andere regeringspartij CDA heeft bedenkingen bij een parlementair onderzoek. "Het is heel erg de vraag of er meer boven tafel zou komen dan er nu al boven tafel gekomen is", aldus Van Toorenburg. Ook is het niet per definitie in het belang van de slachtoffers om hen in het openbaar te verhoren, stelde zij.