Nederlands rukt op in moskee

In steeds meer moskeeën wordt in het Nederlands gepreekt. Vooral binnen de Marokkaanse gemeenschap zou dat goed te merken zijn. Als de preek wel in het Arabisch is, wordt die vaak in het Nederlands samengevat.

Relatief gezien lopen Surinaamse moslims voorop, stelt hoofddocent islamitische studies Nico Landman van de Universiteit Utrecht, maar dat komt vooral doordat het Nederlands binnen die gemeenschap toch al de omgangstaal was. Omdat er bovendien slechts enige tientallen Surinaamse moskeeën zijn, is deze groep weinig tekenend voor de algemene trend.

Moskeegebed (bron: Wikimedia, foto: Agência Brasil, licentie: CC BY)Dat zou anders zijn bij de Marokkaanse gemeenschap. Jongerenimam Yassin Elforkani begon enkele jaren geleden in de El Oumma moskee in Amsterdam te preken, en doet dat altijd in het Nederlands. Hij preekt nu ook op andere plekken, en zegt dat er een structurele verandering gaande is. In de meeste Marokkaanse moskeeën wordt volgens Elforkani nog in het Arabisch gepreekt, maar dit zou in de helft van die gebedshuizen vervolgens in het Nederlands worden samengevat.

Elforkani zegt dat de opkomst van het Nederlands wordt aangedreven door de jongeren. "Die spreken vaak nauwelijks Arabisch en hebben behoefte om religiositeit te linken aan de Nederlandse context", aldus de imam.

In Turkse moskeeën is de preek echter nagenoeg altijd in het Turks. "Binnen de Turkse gemeenschap wordt toch wat sterker vastgehouden aan de Turkse taal. Marokkaanse jongeren communiceren op Facebook in het Nederlands, Turkse jongeren doen dat in het Turks", stelt Landman vast.

De vraag of de opkomst van het Nederlands de opkomst van een 'Nederlandse islam' impliceert, is volgens de academicus lastig te beantwoorden. "In de zin van het taalgebruik wordt de islam Nederlands. Maar dat hoeft in feite niets te zeggen over de interpretatie van de islam. Je kan je ook in de Nederlandse taal afzetten tegen de Nederlandse cultuur."

El Ouma-moskee, Amsterdam (foto: Google Streetview) 
El Ouma-moskee, Amsterdam (foto: Google Streetview)