Saab bleek niet meer te redden

Met het maandag uitgesproken faillissement van Saab komt een einde aan een roemrucht Zweeds automerk dat de laatste jaren een Nederlands tintje had gekregen. Het begin van het merk lag in 1947, toen vliegtuigbouwers na de Tweede Wereldoorlog hun expertise op een auto richtten.

Geïnspireerd op vliegtuigen werd de Ursaab, het eerste model van de fabriek, een voor die tijd zeer gestroomlijnde auto. De eerste productieauto, de Saab 92, rolde in 1949 uit de fabriek in Trolhättan.

Tussen 1990 en 2010 was het merk met de griffioen in handen van het Amerikaanse General Motors. De Amerikanen hebben het merk maar enkele jaren winstgevend kunnen krijgen. Na aanhoudende problemen werd Saab in 2008 te koop gezet.

Het verkoopproces leidde aanvankelijk niet tot succes. De overname door het eveneens Zweedse Koenigsegg ketste op het laatste moment af. Bijna werd het faillissement over Saab eind 2009 al uitgesproken.

Uiteindelijk lukte het Victor Muller van het Nederlandse Spyker om voldoende middelen te vinden voor een overname. De omstreden Russische zakenman Vladimir Antonov bleek de overname gefinancierd te hebben.

Muller ging voortvarend aan de slag. De eerste plannen gingen uit van vijftigduizend auto's per jaar. Saab introduceerde ook nieuwe modellen. Door herstartproblemen en wantrouwen onder leveranciers is het Muller echter nooit gelukt om boven de 32 duizend auto's uit te komen.

In het voorjaar van dit jaar escaleerden de problemen. Vanwege betalingsproblemen leverden leveranciers geen onderdelen meer, waardoor de productie in april moest worden stilgelegd. Vanaf juni ontstonden vervolgens problemen om het personeel uit te betalen.

De Nederlander probeerde het merk nog te redden. Eerst vond Muller het Chinese Hawtai bereid om miljoenen te investeren in het merk. Die deal ging niet door omdat toestemming van de autoriteiten uitbleef. Met de eveneens Chinese partijen Pang Da en Youngman leek het aanvankelijk wel te lukken.

Verschillende scenario's passeerden de revue. De twee partijen zouden eerst een minderheidsbelang krijgen voor 245 miljoen euro, daarna een honderdprocentsbelang voor honderd miljoen euro. In ruil daarvoor mochten de twee partijen Saab op de Chinese markt brengen.

GM, dat nog steeds de licenties voor de techniek in de Saab-auto's in handen had, hield de overeenkomst echter tot twee keer toe tegen. De belangen van GM in China zouden door de deal worden geschaad.

In reactie hierop trok Youngman zich terug als financier. Victor Muller zag geen andere uitweg dan een faillissementsaanvraag. Maandag 19 december 2011 verleende een rechter in Vänersborg het bankroet.

Wellicht leeft het merk nog voort, als de curator erin slaagt het merk in zijn geheel of in delen door te verkopen. Het avontuur van Victor Muller is echter voorbij.


Saab bleek niet meer te redden (Foto: Novum)