Rosenthal wil Kamer niet informeren over staatsbezoek

Minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal (VVD) voelt er niets voor om de Tweede Kamer vooraf te informeren over staatsbezoeken. Dit lijkt hem 'niet gepast', zei hij donderdag in de Tweede Kamer tijdens de begrotingsbehandeling van Buitenlandse Zaken.

De discussie over de staatsbezoeken van Beatrix laaide vorige week op, nadat bekend werd dat de koningin in januari naar Oman gaat. SP-Kamerlid Harry van Bommel is tegen dit bezoek en eist dat het wordt afgeblazen. Ook de PvdA, PVV en GroenLinks hebben hun bedenkingen.

PvdA-Kamerlid Nebahat Albayrak wil dat staatsbezoeken voortaan eerst met de Tweede Kamer worden besproken voordat ze worden gepland. Rosenthal vindt dit een slecht plan. Hij zei dat hij verantwoording wil afleggen voor iedere officiële reis van Beatrix, maar vooraf informeren vindt hij niet nodig.

Rosenthal wees erop dat het staatsbezoek aan Oman 'een goede gelegenheid biedt om de bilaterale houding te bestendigen'. Hij wees op de positieve ontwikkelingen die het afgelopen jaar hebben plaatsgevonden in het land. Zo zijn er verkiezingen geweest, heeft het parlement meer bevoegdheden gekregen, zijn er hervormingen op sociaaleconomisch gebied doorgevoerd en is de positie van vrouwen sterk verbeterd, zei Rosenthal.

Van Bommel riposteerde dat er nauwelijks persvrijheid is in Oman, dat internet geblokkeerd wordt door het regime en dat in delen van het land de sharia geldt. D66-leider Alexander Pechtold eiste dat hier ook aandacht aan wordt besteedt tijdens het staatsbezoek. Rosenthal beloofde de Kamer in een brief uiteen te zetten wat het programma wordt.

De minister zei eerder in het debat dat Nederland zich minder 'met het opgeheven vingertje' op het wereldtoneel moest bewegen. Mensenrechten en internationale veiligheid zijn belangrijke punten in het buitenlandse beleid, maar zouden altijd in samenhang met de economische belangen van Nederland moeten worden nagestreefd.

Rosenthal weersprak dat Nederland zijn internationale focus kwijt zou zijn en alleen maar met zichzelf bezig zou zijn. "Opkomen voor de eigen belangen is iets anders dan naar binnen gekeerd zijn. Het buitenland is voor Nederland van het grootste belang."

CDA-Kamerlid Henk Jan Ormel wees de minister er donderdag op dat economische belangen niet de spil van het beleid moeten zijn. "Nederland is meer dan een bakkerij. Nederland is ook een samenleving waar de menselijke waardigheid centraal staat. Dat zou in het buitenlands beleid moeten worden uitgedragen."

Diplomaten en ambtenaren uitten afgelopen zaterdag in NRC Handelsblad kritiek op Rosenthal. Die zou niet diplomatiek genoeg opereren en alleen maar met Nederlands eigenbelang bezig zijn.

Rosenthal uitte donderdag opnieuw zijn onvrede over ambtenaren die achter zijn rug om met de pers hadden gepraat, iets waar hij een 'broertje dood' aan heeft. "Ambtenaren die met journalisten praten moeten zich aan de spelregels houden. Ze moeten dit eerst aan de bewindspersoon vragen." Hij ontkende dat hij een spreekverbod heeft opgelegd aan zijn ambtenaren.


Rosenthal wil Kamer niet informeren over staatsbezoek (Foto: Novum)