Europa hoopt op hulp China bij financiële crisis

Europese regeringsleiders hopen dat China een belangrijke rol op zich neemt bij het aanpakken van de financiële crisis, maar het is de vraag of Beijing aan die verwachting wil voldoen.

De Franse president Nicolas Sarkozy voerde donderdag telefonisch overleg met zijn Chinese ambtgenoot, Hu Jintao. Ze hebben afgesproken samen te werken om zo de wereldwijde economische groei nieuw leven in te blazen, maar het blijft onduidelijk of Beijing financieel gaat bijdragen aan het Europese noodfonds (EFSF).

Tot dusver heeft Beijing alleen gezegd 'business as usual' te continueren. Dat houdt in: handelen met Europa en het investeren van het enorme handelsoverschot van China in veilige Europese staatsobligaties.

"Voor China zou het een enorme doorbraak zijn in zijn pogingen aan te schuiven aan het hoofd van de tafel in de internationale monetaire hiërarchie", aldus Carl Weinberg van High Frequency Economics in een rapport.

Desalniettemin is directe betrokkenheid van China een politiek risico. Bestuurders van het staatsinvestieringsfonds van China hebben geprobeerd zichzelf neer te zetten als voorzichtige financiële bewakers. Tijdens een bezoek aan Parijs eerder deze maand zei de voorzitter van het fonds dat Europeanen 'zichzelf moeten respecteren' en geen 'liefdadigheid van China' moeten verwachten.

Europese regeringsleiders kijken over de grenzen van de monetaire unie voor hulp. Ze hopen daar steun te vinden voor het EFSF. De buitenlandse betrokkenheid bij het EFSF is onderdeel van een complex plan om het EFSF te laten optreden als verzekeraar voor obligaties van zwakke Eurolanden, zoals Italië en Spanje. De verzekering moet de obligaties aantrekkelijker maken voor investeerders. Het hoofd van het EFSF, Klaus Regling, vertrekt vrijdag naar Beijing om het plan nader uit te leggen aan de Chinese regering.

Maar zelfs als China bijdraagt aan het noodfonds moet Beijing de risico's die het neemt inperken, zegt Huang Wei, een econoom van de Chinese Academie voor Sociale Wetenschappen. Volgens haar kan Europa hoogstens hopen dat China staatsobligaties koopt van sterke landen uit de eurozone. "Ik denk niet dat de Chinese regering direct investeert in staatsschulden, zoals de Griekse schuldenlast, omdat dat erg gevaarlijk is", aldus Huang.

Velen hopen dat de robuuste Chinese economie en de 2,3 biljoen euro aan buitenlandse valuta die het land in bezit heeft een last minute alternatief kunnen zijn voor Europese hulp aan zwakke EU-lidstaten en strenge bezuinigingsmaatregelen. Het enorme bedrag dat echter nodig is - een tot twee biljoen euro - maakt dit scenario erg onwaarschijnlijk. "Dit is niet iets dat de Chinezen zullen geven", aldus Katinka Barysch, een analist bij het Centrum voor Europese Hervormingen.

Op de vraag of China zou bijdragen aan het EFSF, antwoordde een woordvoerder van het Chinese ministerie van buitenlandse zaken Jiang Yu dat Beijing blij was met het akkoord dat donderdagochtend werd gesloten. Maar ze wilde niet zeggen of China een bijdrage zou leveren.

"China is bereid samen te werken met de internationale gemeenschap om stabiliteit op de internationale financiële markten te bevorderen, evenals wereldwijd economisch herstel en groei", aldus Jiang.

Olli Rehn, Eurocommissaris voor monetaire aangelegenheden, heeft zich gedistantieerd van een voorstel van Brazilië om samen met China en andere opkomende landen gezamenlijk een bijdrage te leveren aan het noodfonds. "Dat zou zeer verreikende politieke consequenties hebben", zei Rehn 21 oktober in een interview. "Dat zou betekenen dat de Chinezen, de Russen en Brazilië indirect een plaats zouden hebben aan de onderhandelingstafel in de eurozone. Een dergelijke beslissing heeft een strategisch belang dat niet onderschat moet worden."

De Franse minister van defensie Gerard Longuet verwelkomde echter met open armen een rol voor China in de Europese crisis. "Zij hebben geld, wij hebben het nodig", aldus de minister.