De Nobelprijs-carrousel gaat draaien
Wetenschappers, schrijvers en vredestichters in de hele wereld bereiden zich voor op de mogelijkheid van een volledige verandering van hun leven, een telefoontje waarmee onder andere 1,1 miljoen euro is gemoeid uit Stockholm. Goran Hansson zal als eerste een nummer bellen.
"Soms denken ze dat ik hen voor de gek houd", aldus Hansson, secretaris van het Nobelprijs-comité voor geneeskunde. Hij kondigt maandag de eerste Nobelprijswinnaar of -winnaars van dit jaar aan, zodra hij het telefoontje heeft gepleegd.
"Normaal gesproken spreek ik enkele minuten met hen", zegt Hansson tegen Associated Press. "En vertel ik hun een beetje over de ceremonie en zo en dan adviseer ik ze koffie te zetten, tot zichzelf te komen en zich een beetje voor te bereiden op het moment dat de media gaan bellen."
De Nobelprijzen worden sinds 1901 uitgereikt voor baanbrekende prestaties op de gebieden geneeskunde, natuurkunde, scheikunde, literatuur en vrede. De Nobelprijs voor economie werd in 1968 in het leven geroepen door de Zweedse centrale bank.
Alle winnaars worden in Stockholm aangekondigd, op de winnaar van de vredesprijs na. Die wordt in Oslo bekendgemaakt.
Vooral voor wetenschappers kan de toekenning van een Nobelprijs een aardverschuiving betekenen. Niet zelden hebben zij jarenlang zonder veel erkenning van buiten hun onderzoeksveld en in enige afzondering gewerkt aan hun wetenschappelijke huzarenstuk en worden zij van het ene op het andere moment in de spotlichten van de media geworpen. Gelukkig voor velen trekt deze orkaan van aandacht vaak ook weer vlug voorbij.
Aan de bekendmaking van de prijzen gaat veel speculatie vooraf. Zou de vredesprijs, die doorgaans wordt uitgereikt in het licht van eigentijdse gebeurtenissen, dit jaar gaan naar betrokkenen bij de Arabische Lente? Kandidaten zijn de Egyptische activisten Israa Abdel Fattah, Ahmed Maher, Wael Ghonim en de Tunesische blogger Lina Ben Mhenni.
Schrijversnamen die ieder jaar de ronde doen zijn die van de Syrische dichter Adonis, de Canadezen Margaret Atwood en Alice Munroe, de Zuid-Koreaan Ko Un en de Amerikanen Philip Roth, Joyce Carol Oates en Thomas Pynchon. In Nederland werd bij leven geregeld de naam van Harry Mulisch genoemd, hoewel ook de donderdag overleden Hella Haasse als kanshebber werd gezien.
De aankondigingen zijn het hoogtepunt van het jaar, aldus Hansson, maar ook een zenuwslopend moment. In het Karolinska Instituut in Stockholm leest hij jaarlijks de bekendmaking van de winnaar van de Nobelprijs voor de geneeskunde voor. "Ik moet het in vijf talen lezen, dus daar gaat enige oefening aan vooraf. In het Russisch gaat het niet van harte. Frans kan nu en dan ook moeilijk zijn."
De Nobelprijs-carrousel gaat draaien (Foto: Novum)
