Breivik waarschijnlijk niet krankzinnig verklaard

Het is niet waarschijnlijk dat Anders Behring Breivik, de verdachte van de bloedige aanslagen in Noorwegen, krankzinnig wordt verklaard. Dat zegt Tarjei Rygnestad, hoofd van de Noorse raad voor forensische geneeskunde, die de psychiatrische evaluatie van Breivik moet goedkeuren.

Het lijkt er niet op dat Breivik het contact met de werkelijkheid verloren had. Hij was zich waarschijnlijk bewust van zijn daden, aldus Rygnestad tegen persbureau Associated Press. "Het is niet waarschijnlijk dat hij psychotisch was."

De raad voor forensische geneeskunde heeft als taak om een onderzoek van twee door de rechter aangestelde psychiaters te evalueren en goed te keuren. Daarna is het aan de rechter om te bepalen of Breivik ontoerekeningsvatbaar moet worden verklaard.

De aanslagen op 22 juli zijn zo nauwgezet voorbereid en uitgevoerd dat deze moeilijk kunnen worden toegeschreven aan een gek die aan waandenkbeelden lijdt, zei Rygnestad.

Een psychotisch persoon is alleen in staat eenvoudige taken uit te voeren. Zelfs het ritje van Oslo naar het eilandje Utøya, waar Breivik op een jeugdkamp van de Arbeiderspartij tientallen mensen doodschoot, zou voor zo iemand te ingewikkeld zijn geweest

"Als je stemmen in je hoofd hoort, die je opdragen dit of dat te doen, wordt alles verstoord, waardoor het besturen van een auto erg ingewikkeld wordt", aldus Rygnestad. De wijze waarop Breivik zijn terreurdaden voorbereidde - het verkrijgen van de materialen en de vaardigheden voor de aanslagen en daar onderwijl tegen iedereen over zwijgen - wijst niet op een psychose.

Volgens eigen zeggen heeft de 32-jarige Breivik zijn operatie jarenlang voorbereid. Hij heeft bekend dat hij de aanslagen heeft gepleegd, maar vindt niet dat hij daarmee een misdaad beging, omdat hij Noorwegen en Europa wilde redden van de kolonisatie door moslims en van de 'culturele marxisten'. Zijn advocaat Geir Lippestad zei vorige week nog dat alles erop wijst dat zijn cliënt 'krankzinnig' is.

Als Breivik schuldig wordt bevonden aan terreur kan hij 21 jaar gevangenisstraf krijgen. In de praktijk kan deze straf telkens met vijf jaar worden verlengd. In het geval de rechter hem ontoerekeningsvatbaar verklaart, wordt hij opgenomen in een psychiatrische inrichting, waar hij blijft tot zijn artsen hem psychisch gezond achten.

Breivik zelf lijkt niet te willen dat hij ontoerekeningsvatbaar wordt verklaard. "Ik heb een ontzettend sterke geest (sterker dan van iedereen die ik ooit heb gekend)", schreef hij in zijn vijftienhonderd pagina's tellende manifest.

De twee door het hof aangestelde psychiaters presenteren hun onderzoek naar verwachting op 1 november.


Breivik waarschijnlijk niet krankzinnig verklaard (Foto: Novum)