Toezicht op ict-projecten politie faalde
Bij het structureel oplossen van knelpunten in de ict bij de politie is de afgelopen tien jaar weinig vooruitgang geboekt. De korpsbeheerders hadden te weinig grip en luisterden niet naar de werkvloer. Ook het toezicht door de minister schoot tekort. Dat oordeelt de Algemene Rekenkamer in het donderdag verschenen rapport ICT politie 2010.
De informatiesystemen voor agenten en rechercheurs zijn traag, omslachtig, niet toekomstvast, matig gebruiksvriendelijk en zorgen voor meer administratieve taken voor politiemedewerkers. Dat komt doordat de afstand tussen besluitvormers over ict en de werkvloer groot is. Korpschefs hebben hun medewerkers ook onvoldoende voorbereid. Al deze zaken hebben het vertrouwen van agenten in computersystemen aangetast, aldus de Rekenkamer.
De organisatie en aansturing van de ict bij de politie moet echt eenvoudiger en krachtiger, zegt de Rekenkamer. De omvorming van de regiokorpsen tot de nationale politie kan helpen om hier grip op te krijgen. Voorwaarde is wel dat de agent weer centraal wordt gesteld.
De korpsbeheerders - de verantwoordelijke burgemeesters van de grootste gemeenten in de politieregio - konden hun verantwoordelijkheid voor het beheer van ict nauwelijks dragen. Mede doordat ze volgens de Rekenkamer de invoering van een nationale politie wilden voorkomen, letten korpsbeheerders en korpschefs te weinig op de kwaliteit en bruikbaarheid van de systemen.
Het onderzoek bevestigt dat agenten incidenten met opzet registreerden als een lichter vergrijp, omdat ze dan geen gebruik hoefden te maken van een ingewikkeld computersysteem, de zogeheten basisvoorzieningen voor Handhaving (BVH). Dat was van invloed op de criminaliteitsstatistieken.
De in juli 2006 opgerichte voorziening tot samenwerking Politie Nederland (vtsPN) speelde een centrale rol. De directie is onvoldoende in geslaagd om een gezonde ict-organisatie in te richten, luidt het vernietigende oordeel. Er waren grote aantallen applicaties en de kosten waren erg hoog.
De geschatte kosten van de ontwikkeling en invoering voor de drie basisvoorzieningen, waaronder BVH, waren bij de start in 2007 ongeveer 46 miljoen euro. De werkelijke uitgaven zijn uitgekomen op zeker zeventig miljoen. De kosten voor onderhoud en beheer leggen een steeds groter beslag op het budget, waardoor er minder geld is voor ict-vernieuwingen.
De Rekenkamer doet een groot aantal aanbevelingen om de sturing en het beheer van de ict te verbeteren. Zo moet de organisatie vereenvoudigd worden en de verantwoordelijkheden verhelderd. De landelijke Chief Information Officer (CIO) moet hierbij een belangrijke rol spelen.
Het onderzoek is uitgevoerd op verzoek van minister van Veiligheid en Justitie Ivo Opstelten (VVD). De Tweede Kamer had er in november op aangedrongen naar aanleiding van berichten over de gebrekkige software. Opstelten geeft in een reactie aan de aanbevelingen over te nemen in zijn plan van aanpak voor de vernieuwing van de ict bij de politie.
VVD-Kamerlid Jeanine Hennis vindt dat het rekenkameronderzoek 'leest als een slecht boek'. "Schandalig. Burgemeesters, korpschefs, minister en vtsPN hebben verstoppertje gespeeld", twitterde ze.
De SP wil dat de Tweede Kamer zelf gaat onderzoeken welke korpsbeheerders verantwoordelijk zijn voor de invoering van foute computersystemen bij de politie en welke maatregelen tegen deze burgemeesters kunnen worden genomen.
De korpschefs en het ministerie schoten tekort, zegt SP-Kamerlid Ronald van Raak, maar de grootste boosdoeners zijn volgens hem de burgemeesters, die het eigen prestige boven de belangen van de politie stelden. "Daardoor zijn honderden miljoenen euro weggegooid, zijn de criminaliteitscijfers niet meer te vertrouwen en kunnen agenten niet meer hun werk doen."
