Het leven in een Scheveningse cel
Wanneer Ratko Mladic is overgedragen aan het Joegoslavië-Tribunaal, wordt hij opgesloten in Scheveningen. Daar krijgt hij zijn rechten voorgelezen en wordt hij opgesloten in een VN-cel, samen met een exemplaar van de aanklacht. Na enkele dagen wordt hij dan voor het eerst voorgeleid aan de rechters, waar hij moet verklaren of hij 'schuldig' of 'onschuldig' is aan de ten laste gelegde feiten.
De VN hebben een eigen gevangenis, de United Nations Detention Unit (UNDU), binnen de Nederlandse strafinrichting in Scheveningen. De Nederlandse gevangenis en haar bewaking fungeren op die manier als uiterste bescherming. De VN hebben hun eigen bewaking binnen de UNDU.
De pers heeft geen toegang tot de UNDU. Volgens sommige ervaren strafpleiters is het de 'menselijkste gevangenis' die ze ooit hebben gezien. "Je kan er zelfs samen lunchen met de cliënt. Dat heb ik niet eerder meegemaakt", aldus een van hen. De verdachten hebben nog andere vrijheden. Zo mogen ze hun echtgenotes of vaste partners op gezette tijden ongestoord in de nodige intimiteit ontvangen in de 'family room'. Het Rode Kruis voert inspecties van de cellen uit.
De celdeuren zijn een groot deel van de dag niet op slot, zodat de gedetineerden kunnen rondlopen binnen de UNDU. Zij gaan 's nachts wel achter slot en grendel en ook tijdens de lunchpauze van de cipiers. Er worden zo min mogelijk handboeien gebruikt. De gedetineerden kunnen sporten en naar de bibliotheek. Sommigen leren er Engels of Nederlands. Anderen werken op een laptop aan de voorbereiding van hun verdediging.
De verdachten hebben recht op een eenpersoonscel, bijzondere omstandigheden daargelaten. Zij mogen onbeperkt douchen en naar de wc. Zij mogen hun eigen kleren dragen als die 'schoon en passend zijn', aldus het UNDU-reglement. De verdachten krijgen volgens 'moderne' inzichten bereid voedsel en hebben er recht op dat rekening wordt gehouden met de spijsvoorschriften van hun godsdienst. De verdachten kunnen ook zelf koken.
De cellen in Scheveningen zijn niet bedoeld voor personen die door het tribunaal definitief zijn veroordeeld. De veroordeelden worden dan voor het uitzitten van hun straf overgebracht naar strafinrichtingen in andere landen, die daarover afspraken hebben gemaakt met de VN.
Voor verdachten die toch moeite hebben met de voorwaarden van detentie, houdt de griffier regelmatig spreekuur in de UNDU.
Het leven in een Scheveningse cel (Foto: ANP)
