'Regeringen willen politiek scoren met hulp'
Overheden geven steeds meer hulp aan landen die zij politiek en militair belangrijk vinden. Directeur Farah Karimi van Oxfam Novib sprak donderdag van een zorgwekkende trend: "Sommige regeringen gebruiken hulp om snel politiek te scoren." Uit eigen onderzoek zou blijken dat sinds 2001 steeds meer hulp voor conflictgebieden wordt ingezet, zo liet Oxfam Novib weten bij de publicatie van het rapport Voor wie is de hulp nou eigenlijk?
Volgens de hulporganisatie is deze hulp 'vaak ineffectief en slecht opgezet'. Karimi stelt dat effectieve hulp levens redt en armoede bestrijdt. Maar dat hulp voor de korte termijn die gericht is op politieke en militaire doelen, de allerarmsten niet bereikt en faalt bij de opbouw van een veilige en stabiele staat.
Daarnaast zijn, mede doordat hulpverleners vaker in conflictgebieden werken, vorig jaar meer hulpverleners gedood, verwond of ontvoerd. In 2010 betrof het 225 incidenten, vergeleken met 85 in 2002, aldus Oxfam Novib.
Oxfam Novib noemt enkele voorbeelden. Sinds 2001 kreeg de bevolking van de Democratische Republiek Congo 10 dollar per hoofd van de bevolking aan humanitaire hulp. Irak, een veel welvarender land, kreeg in sommige jaren ruim twaalf keer zo veel. In Australië liep meer dan de helft van de hulp tussen 2007 en 2009 via het ministerie van Defensie. Dat zou niet verplicht zijn om over de effecten van hulpprojecten te rapporteren. Canada belooft sinds 2009 dat het de hulp deels zal verstrekken in landen die een belangrijke rol spelen in het buitenlandbeleid. Dit pakte onder meer gunstig uit voor Afghanistan, maar was nadelig voor zeven Afrikaanse landen.
Oxfam Novib waarschuwt hulp niet ondergeschikt te maken aan politiek. De organisatie wijst erop dat staatssecretaris Ben Knapen (Buitenlandse Zaken) op dit moment werkt aan een herziening van de lijst van partnerlanden voor de Nederlandse ontwikkelingshulp. Karimi vreest dat straatarme landen als Jemen en Burundi van de lijst worden geschrapt, en dat gebieden van politiek belang als Afghanistan en de Palestijnse gebieden blijven staan.
