'Menselijke verwant zwierf door Azië'

Wetenschappers hebben de genetische code achterhaald van een menselijke verwant van wie onlangs in Siberië overblijfselen werden gevonden. Of de verwanten, Denisovaren genaamd, naar de Denisova Grot in Siberië waar een vingerbotje en een kies zijn gevonden, een aparte mensensoort vormden is nog onduidelijk.

Wetenschappers beschrijven hun onderzoek in een artikel dat donderdag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature wordt gepubliceerd. Zij vergeleken het DNA van de Denisovaren met dat van hedendaagse mensenvolken en leidden hieruit af dat de Denisovaren dertigduizend jaar geleden in heel Azië leefden.

Waarschijnlijk hielden de Denisovaren er seksuele betrekkingen op na met de voorouders van mensen die nu in Melanesië wonen, een eilandengroep ten noordoosten van Australië. Als dit klopt, geeft dat een opmerkelijke band weer tussen Siberië en Melanesië, omdat er geen aanwijzingen zijn dat zij dat ook deden met de voorouders van de huidige bevolking van Eurazië.

Het is voor de tweede keer in enkele maanden tijd dat door middel van onderzoek van het genoom van menselijke verwanten de evolutiegeschiedenis van de mens verder in kaart wordt gebracht. In mei toonden wetenschappers aan dat Neanderthalers zich kruisten met voorouders van hedendaagse niet-Afrikaanse bevolkingen. Dit gebeurde mogelijk in het Midden-Oosten, maar nog voordat de mensen zich verspreidden over Eurazië.

Uit het genoom blijkt dat de Denisovaren dichterbij Neanderthalers dan bij de moderne mens stonden. Dit gegeven suggereert dat zij en de Neanderthalers afstamden van een gezamenlijke voorouder op een andere tak van de evolutionaire stamboom dan die waar Homo sapiens van afstamt.

Hoewel niet direct bepaald kon worden hoe oud het botje en de kies zijn, toonden nabijgevonden dierenbotten aan dat zij zeker dertigduizend jaar, en misschien meer dan vijftigduizend jaar, oud zijn.

Van mensen die tegenwoordig in Melanesië wonen, komt 5 procent van het DNA overeen met dat van de Denisovaren. Hieruit zou blijken dat de laatsten tot diep in Azië doordrongen. Waarschijnlijk ontmoetten beide verwanten elkaar in het zuiden van Azië, zo'n 45.000 jaar geleden, tienduizend jaar nadat de voorouders van de Melanesiërs uit Afrika vertrokken, omdat een ontmoeting in Siberië zeer onwaarschijnlijk lijkt.

Of de Denisovaren een aparte mensensoort vormen, is nog niet duidelijk. Mogelijk zijn ze verwant aan de Homo heidelbergensis, van welke soort wel fossielen zijn overgebleven, maar geen DNA-materiaal dat vergeleken kan worden met dat van de Denisovaren.


(Foto: Novum)